TY - JOUR TI - Agentive Reading in the Middle: The Structure of Polish reflexiva tantum AU - Dadan, Marcin R. TI - Agentive Reading in the Middle: The Structure of Polish reflexiva tantum AB - Formalne wykładniki związane z szeroko rozumianą „konstrukcją zwrotną” (the Middle), używaną by wyrazić zaangażowanie podmiotu i jego jednoczesne podleganie danej sytuacji (Cotticelli Kurras i Rizza 2013; Inglese 2020), pojawiają się w kilku powiązanych konstrukcjach (np. niekauzatywnych, lub antipassive), które otrzymują zróżnicowaną interpretację dzięki alosemii (allosemy) operującej w post-syntaktycznej strukturze LF (formy logicznej), jak przekonują np. Marantz (2013), Alexiadou et al. (2015), Oikonomou i Alexiadou (2022). Analizując czasowniki reflexiva tantum, które występują jedynie w formach złożonych z klitykiem się, artykuł przedstawia tezę, że w języku, w którym strona zwrotna jest składniowo stroną czynną i polega na zróżnicowanych użyciach czasowników zwrotnych z klitykiem się, jak to ma miejsce w języku polskim, interpretacje związane z kontekstami Middle nie są ograniczone do jednej specyfikacji struktury VoiceP (Kratzer 1996), ale odzwierciedlają składniowo wszystkie użycia tego klityka. W związku z tym tylko niektóre znaczenia związane z synkretyzmem konstrukcji zwrotnych są funkcją post-syntaktycznej alosemii (allosemy), a konstrukcje inakuzatywne (unaccusative) i  ieergatywne (unergative) różnią się składniowo we wspomnianych konfiguracjach zwrotnych. Szczególnie istotne jest to, że konstrukcje z interpretacją agensa mają autentycznie nieergatywną (unergative) składnię, a ich podmiot pojawia się w kanonicznej pozycji agensa, tzn. w strukturze VoiceP. Polskie reflexiva tantum omawiane są w perspektywie podobnych konstrukcji, tj. media tantum i deponentów, gdzie – mimo podobnych znaczeń – konstrukcje te różnią się składniowo od zwrotnych tantum, szczególnie w zakresie składni znaczeń agentywnych. Dodatkowo, omawiany jest potencjał idiomatyczny tych konstrukcji w odniesieniu do składni tych elementów, gdzie niektóre idiomatyczne znaczenia powstają po transferze do LF, w wyniku allosemii (allosemy), ale te związane z agentywną składnią powstają w jawnej strukturze syntaktycznej (overt syntax). VL - Volume 19 (2024) IS - Vol. 19, Issue 1 PY - 2024 SN - 1732-8160 C1 - 2300-5920 SP - 1 EP - 36 DO - 10.4467/23005920SPL.24.001.19742 UR - https://ejournals.eu/czasopismo/studies-in-polish-linguistics/artykul/agentive-reading-in-the-middle-the-structure-of-polish-reflexiva-tantum KW - reflexiva tantum KW - media tantum KW - czasownik zwrotny KW - się KW - czasownik nieergatywny KW - czasownik inakuzatywny KW - synkretyzm KW - Voice