TY - JOUR TI - Demographic analysis of the suicide method by gender and age of the deceased between 2001 and 2010 = Analiza demograficzna metody samobójstwa z uwzględnieniem płci oraz wieku zmarłych w latach 2001-2010 AU - Skorupa, Marcin AU - Marczyk, Łukasz AU - Cytlau, Bartłomiej AU - Gil, Kacper AU - Augustyn, Joanna AU - Łach, Aleksandra AU - Konopka, Tomasz TI - Demographic analysis of the suicide method by gender and age of the deceased between 2001 and 2010 = Analiza demograficzna metody samobójstwa z uwzględnieniem płci oraz wieku zmarłych w latach 2001-2010 AB - Cel pracy: Analiza wyboru metody samobójstwa w zależności od płci i wieku zmarłego. Materiał i metody: Prezentowane badanie oparte zostało o analizę retrospektywną protokołów sekcyjnych z lat 2001-2010 znajdujących się w Katedrze Medycyny Sądowej Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum w Krakowie. Podstawą przeprowadzonej pracy badawczej było zgromadzenie oraz szerokie przeanalizowanie przypadków zgonów samobójczych. Następnie przeprowadzono analizę preferencji wyboru metody samobójstwa z uwzględnieniem wieku i płci denata. W ramach przeprowadzonej analizy statystycznej jako narzędzie analizy zastosowano regresję logistyczną w programie Excel’s XLSTAT. Wyniki: Zgromadzono 2073 przypadki samobójstw z omawianego okresu czasu. Przeważającą metodą samobójstwa było powieszenie (1524 przypadków, 1329 mężczyzn oraz 195 kobiet), następnym pod względem częstości sposobem był skok z dachu lub okna wysokiego piętra budynku (skok z wysokości; 171 przypadków, 100 mężczyzn, 71 kobiet). Wykazano istotną statystycznie korelacje metody samobójstwa z płcią dla: powieszenia [iloraz szans (Odds ratio - OR) mężczyzn (M) w stosunku do kobiet (K) = 3.4; przedział ufności (CI) = 2.7-4.3; p0,001]; utonięcia [OR: K/M =4.1; CI = 2.6-6.4; p0.001]; skoku z wysokości [OR: K/M=4.1; CI=2.9-5.7; p0.001] oraz zatrucia [OR: K/M=3.2; CI =2.1-4.9]. Samobójstwa w użyciem broni palnej występowały wyłącznie u mężczyzn (40 przypadków). Wiek denatów korelował z metodą popełnienia samobójstwa poprzez skok z wysokości [0R=0.98; CI=0.97-0.99; p0.001] oraz kolizję z pociągiem [OR=0,98; CI=0,96-0,99; p0,001]. Wnioski: Badanie wykazało, że zarówno wiek, jak i płeć mają istotny wpływ na wybór metody samobójstwa. Zgodnie z dostępnymi danymi epidemiologicznymi oraz przewidywaniami autorów zaobserwowano przewagę płci męskiej nad żeńską w przypadku powieszenia, natomiast skok z wysokości był stosunkowo częściej wybierany przez kobiety. Osoby starsze rzadziej decydowały się na skok z wysokości oraz samobójstwo w wyniki kolizji z pociągiem. VL - 2023 IS - Vol. 73 (3) PY - 2024 SN - 0324-8267 C1 - 1689-1716 SP - 247 EP - 256 DO - 10.4467/16891716AMSIK.23.020.19320 UR - https://ejournals.eu/czasopismo/amsik/artykul/demographic-analysis-of-the-suicide-method-by-gender-and-age-of-the-deceased-between-2001-and-2010-analiza-demograficzna-metody-samobojstwa-z-uwzglednieniem-plci-oraz-wieku-zmarlych-w-latach-2001-2010 KW - samobójstwo KW - sekcja zwłok KW - zatrucia KW - utonięcie KW - płeć