%0 Journal Article %T Literatura w kręgu wpływu hezychazmu: Wałaam w prozie Nikołaja Leskowa i Iwana Szmielowa %A Kuffel, Józef %J Kultura Słowian %V 2023 %R 10.4467/25439561KSR.23.002.18979 %N Tom XIX %P 27-38 %K hesychazm, starzec, monaster wałaamski, literatura rosyjskiej emigracji, neorealizm %@ 2451-4985 %D 2023 %U https://ejournals.eu/czasopismo/kultura-slowian/artykul/literatura-w-kregu-wplywu-hezychazmu-walaam-w-prozie-nikolaja-leskowa-i-iwana-szmielowa %X Materiał do badań stanowiła proza wybitnego przedstawiciela literatury „pierwszej fali” emigracji rosyjskiej po rewolucji 1917 r., Iwana Szmielowa, oraz wybrane teksty Nikołaja Leskowa. Emigracyjny autor reprezentuje neorealistyczny nurt w prozie początku XX w., nawiązujący do klasyki dziewiętnastowiecznej literatury rosyjskiej. Traumatyczne przeżycia związane z rewolucją i wojną domową stały się dla niego, jak zresztą dla całego pokolenia rosyjskich emigrantów, punktem zwrotnym w przewartościowaniu światopoglądowym, prowadzącym do odrodzenia religijnego. W konsekwencji stał się kontynuatorem prawosławnej tradycji w literaturze, której wyrazicielem był N. Leskow. Pomimo odmienności dyskursów patrystyki i literatury pięknej zawarta w tytule artykułu hipoteza, że rozpatrywany artysta słowa – zarówno w aspekcie światopoglądowym, jak i literackim – znalazł się w kręgu wpływu hezychazmu (starcostwa), uzyskuje potwierdzenie.