@article{018e9e55-b2b6-71a6-a570-a583855c0b85, author = {Aleksandra Berkowicz}, title = {Rozwój niepublicznych form kształcenia tworzonych i zarządzanych przez obywateli – zestawienie perspektyw czasowych}, journal = {Zarządzanie Publiczne}, volume = {2023}, number = {Numer 1–2 (59)}, year = {2024}, issn = {1896-0200}, pages = {55-71},keywords = {zmiany społeczne; edukacja w Polsce; szkoły niepubliczne; społeczeństwo obywatelskie}, abstract = {W PRL prawie wszystkie szkoły były państwowe i pełniły podrzędną rolę wobec systemu komunistycznego. Szkoły niepubliczne w Polsce, które rozwinęły się pod koniec lat 80., to szkoły społeczne prowadzone przez organizacje pozarządowe lub szkoły prywatne prowadzone przez osoby fizyczne lub prawne. Rozwój szkół niepublicznych w Polsce był przejawem oddolnej inicjatywy społeczeństwa obywatelskiego, które nie aprobowało ideologii totalitarnej realizowanej w szkołach publicznych i dysfunkcjonalnego, zacofanego sposobu zarządzania tymi szkołami. Celem artykułu jest przedstawienie dynamiki rozwoju niepublicznych form kształcenia w Polsce w latach 1989–2014. W badaniach wykorzystano metodykę ilościową – dane statystyczne uzyskane przez rejestry informacyjne administracji publicznej. Zestawienie tych danych pozwoliło na ukazanie dynamiki rozwoju szkół niepublicznych w Polsce oraz kierunku rozwoju tego zjawiska. Analiza danych zastanych pozwoliła na nakreślenie obrazu, swoistej mapy rozwoju szkół niepublicznych na podstawie liczby: szkół, uczniów, nauczycieli, także przy uwzględnieniu rozmieszczenia geograficznego tych szkół w poszczególnych polskich województwach. Wnioski z badań potwierdzają tezę, że powstanie i rozwój szkół niepublicznych to fenomen, który od początku był dziełem społecznym – oddolnej inicjatywy społeczeństwa obywatelskiego. Wypełnienie luki badawczej w postaci syntetycznego ujęcia rozwoju edukacji alternatywnej wobec szkolnictwa publicznego w Polsce, w którym odpowiedzialność za realizację części zadania zaspokojenia potrzeb i dostarczenia dobra w formie edukacji w miejsce państwa przejęli obywatele. Szerzenie wśród naukowców i społeczeństwa świadomości powagi podjętej w artykule problematyki, ukazanie inspirującego przykładu partycypacji obywateli w życiu społecznym oraz ich konkretnego wpływu, a także siły oddziaływania dokonanych zmian na otaczającą rzeczywistość.}, doi = {10.4467/20843968ZP.23.004.19074}, url = {https://ejournals.eu/czasopismo/zarzadzanie-publiczne/artykul/development-of-non-public-forms-of-education-created-and-managed-by-citizens-summary-of-time-perspectives} }