TY - JOUR TI - Vincentas i Andrius. Literacki dwugłos o Holokauście na Litwie AU - Kalęba, Beata TI - Vincentas i Andrius. Literacki dwugłos o Holokauście na Litwie AB - Nadrzędnym celem artykułu jest analiza literackiej reprezentacji zagadnienia litewskiej odpowiedzialności za Holokaust na Litwie w powieści Sigitasa Parulskisa Ciemność i partnerzy (wyd. pol. 2020) w kontekście współczesnej litewskiej polityki historycznej, w tym kreowanych stylów odbioru literatury pięknej o relacjach litewsko-żydowskich oraz polityki pamięci. Istotnym kontekstem jest także bardzo ważna dla litewskiej tradycji literackiej powieść pisarza emigracyjnego Antanasa Škėmy Izaokas (Izaak, powst. 1960–1961), której przekładu na język polski nie mamy, a którą można – jak staram się wykazać – traktować jako jeden z istotnych hipotekstów Ciemności i partnerów. Lektura porównawcza obu tych powieści prowadzi do wniosku, iż – wbrew oczekiwaniu społecznemu – Ciemność i partnerzy nie jest utworem „rozliczeniowym”, nie należy go też odczytywać przede wszystkim w perspektywie etycznej, lecz raczej epistemologicznej i psychologicznej, w przeciwieństwie do Izaokasa, gdzie uwaga czytelnika jest prowadzona ku sferze etyki i metafizyki, przy czym zasadniczym tematem Izaokasa, który jawi się jako interesujący przykład eksperymentalnej powieści modernistycznej, jest pamięć, natomiast postmodernistycznej Ciemności i partnerów – postpamięć. VL - 2023 IS - Tom 20 zeszyt 3 PY - 2023 SN - 2083-7658 C1 - 2353-1991 SP - 219 EP - 238 DO - 10.4467/23531991KK.23.022.18825 UR - https://ejournals.eu/czasopismo/konteksty-kultury/artykul/vincentas-i-andrius-literacki-dwuglos-o-holokauscie-na-litwie KW - Sigitas Parulskis KW - Antanas Škėma KW - powieść modernistyczna KW - powieść postmodernistyczna KW - pamięć KW - postpamięć KW - Holokaust KW - Litwa