%0 Journal Article
%T Ocena górnojurajskich skał źródłowych i ewolucja dojrzałości termicznej w północno-zachodniej części basenu Sab'atayn, Jemen
%A Al-Azazi, Nabeel A. S.
%A Alsrory, A. S. A. E.
%A Albaroot, Mohammed
%J Geoinformatica Polonica
%V 2023
%R 10.4467/21995923GP.23.006.18605
%N Vol. 22 (2023)
%P 69-82
%K górnojurajskie skały źródłowe, dojrzałość termiczna, potencjał tworzenia węglowodorów, Basen Sab’atayn, Jemen
%@ 1642-2511
%D 2023
%U https://ejournals.eu/czasopismo/geoinformatica-polonica/artykul/upper-jurassic-source-rock-evaluation-and-thermal-maturity-evolution-of-the-nw-sabatayn-basin-yemen
%X Spośród mezozoicznych basenów w Jemenie, Basen Sab’atay ma najbardziej znaczący potencjał dla poszukiwań ropy naftowej i gazu. Sprawą kluczową w ocenie skał źródłowych w aspekcie poszukiwania węglowodorów jest ilość i natura materii organicznej w osadach. Wykorzystując geochemię organiczną, całkowitą zawartość węgla organicznego, osady bogate w związki organiczne z Meem (dolnego) i Lam (górnego), przeanalizowano próbki z czterech studni w północno-zachodniej części Basenu Sab’atayn. Badania pokazały, że skały źródłowe z Meem mają całkowitą zawartość węgla organicznego (TOC) w granicach 0,2–1,68 wt%, co sugeruje oceny skały źródłowej od dostatecznej do bardzo dobrej. Tylko dwie próbki z odwiertu Kamaran-01 miały wartości powyżej 3 wt%, w porównaniu do skał źródłowych Lam, których wartości wahały się od 0,2 do 3,81 wt%, co sugeruje ocenę doskonałą. Większość próbek pochodzi z przetworzonych szczątków organicznych, bez możliwości stania się interesującymi skałami źródłowymi, według danych pirolizy Rock-Eval. Większość badanych próbek skał źródłowych Meem i Lam ma wartość maksymalną temperatury poniżej 440 °C, co umiejscawia je w grupie od niedojrzałych do słabo dojrzałych, oraz na peryferiach i w głównej części peryferyjnej formacji węglowodorów. Na podstawie wyników potencjału generatywnego (GP) skał źródłowych z Meem można wnioskować, że skały z Meem mają status skał płonnych, ze względu na wartości GP poniżej 2 mg HC/g skały. Ponadto, jeśli głębokość ok. 1,5 m wystarczy do wytworzenia potrzebnej temperatury i ciśnienia, skały źródłowe o niezwykle wysokich wartościach GP – ponad 10 mg Hc/g, skały mogą służyć jako wydajne źródło w odwiercie Dahamr Ali-01. Z drugiej strony skały źródłowe Lam klasyfikuje się jako umiarkowane skały źródłowe. Brak potencjału generatywnego odnotowano w skałach źródłowych z Lam w odwiercie Himyar-01, gdzie GP jest niższe niż 1 mg HC/g skałę. Wykresy cech pyrolizy, takich jak HI versus Tmax (zmodyfikowany diagram van Krevelena) i TOC vs S2, będące najprawdopodobniej wynikiem odkładania się na obszarze badań materiałów organicznych typu III, pochodzących z lądu, mogą być użyte do określenia typu karogenu dla jednostek źródłowych z Lam i Meem. Analiza skał źródłowych Meem pokazała, że zazwyczaj układają się one w strefie dojrzałej; chociaż próbki skał źródłowych z Lam wykazały, że wciąż są one niedojrzałe lub zaledwie na granicy dojrzałości w odwiertach Dahamr Ali-01 i Saba-01.