TY - JOUR TI - Ochrona infrastruktury krytycznej z wykorzystaniem teorii gier, technik optymalizacji i algorytmów sztucznej inteligencji AU - Michalak, Tomasz P. AU - Godziszewski, Michał T. AU - Nagórko, Andrzej TI - Ochrona infrastruktury krytycznej z wykorzystaniem teorii gier, technik optymalizacji i algorytmów sztucznej inteligencji AB - Aktualna sytuacja geopolityczna doprowadziła do wzrostu zagrożeń, z jakimi muszą się mierzyć podmioty odpowiedzialne za bezpieczeństwo w Polsce i Europie. Jednak pomimo zwiększenia czujności, poziomu nakładów i inwestycji zasoby ochrony wciąż pozostają ograniczone w stosunku do dynamicznie rosnących potrzeb. Taka sytuacja sprawia, że stała ochrona każdego potencjalnego celu ataku jest po prostu nieosiągalna. Kluczowe staje się zatem efektywne wykorzystanie już istniejących zasobów ochrony. Przedmiotem niniejszego artykułu jest omówienie zaawansowanych metod, które ułatwiają zautomatyzowane podejmowanie decyzji w zakresie alokacji zasobów bezpieczeństwa. Tego rodzaju metody obejmują wykorzystanie sztucznej inteligencji teorii gier oraz technik optymalizacji. Wdrożenia podobnych rozwiązań w zakresie ochrony wybranych obiektów infrastruktury krytycznej w Stanach Zjednoczonych Ameryki dowodzą ich skuteczności. W artykule został przedstawiony również skrócony przegląd tego obszaru badań oraz rozwiązania i oprogramowanie opracowane przez zespół „AI dla bezpieczeństwa” utworzony w ramach instytutu badawczego IDEAS NCBR w celu ochrony infrastruktury krytycznej w Polsce i Europie. ABSTRACT In light of recent geopolitical developments, Europe and Poland are acutely aware of the urgent importance of infrastructure security. Despite heightened interest and increased investments, our security resources remain severely limited, rendering continuous protection for every potential target unattainable. Consequently, the strategic allocation of security resources becomes an ongoing imperative. This paper presents a short introduction to the core principles behind advanced methods that facilitate automated decision-making in security resource allocation. These methods leverage artificial intelligence (AI), game theory, and optimization techniques, and have demonstrated their effectiveness through multiple real-life deployments in the USA. We also provide a concise overview of this exciting body of research and discuss the solutions and software developed by our team, “AI for Security” at the IDEAS NCBR research institute to protect critical infrastructure in Poland and in Europe. VL - 2023 IS - Numer 4 (4) PY - 2023 SN - 2720-4383 C1 - 2720-6351 SP - 13 EP - 47 DO - 10.4467/27204383TER.23.017.18319 UR - https://ejournals.eu/czasopismo/terroryzm/artykul/ochrona-infrastruktury-krytycznej-z-wykorzystaniem-teorii-gier-technik-optymalizacji-i-algorytmow-sztucznej-inteligencji KW - optymalizacja KW - gry bezpieczeństwa KW - sztuczna inteligencja KW - infrastruktura krytyczna