%0 Journal Article
%T Konteksty archiwalne
%A Ketelaar, Eric
%J Archeion
%V 2023
%R 10.4467/26581264ARC.23.003.17863
%N 124
%P 35-56
%K archiwistyka, władze archiwalne, archiwiści, mediacje, kontekst, cyfryzacja
%@ 0066-6041
%D 2023
%U https://ejournals.eu/czasopismo/archeion/artykul/archival-contexts
%X Konteksty archiwalne
Rozpatrywanie archiwum jako zjawiska kulturowego pociąga za sobą postrzeganie archiwów jako miejsc o wymiarze epistemologicznym, a nie jedynie jako źródeł. W ciągu ostatnich dwóch dekad ten „archiwalny zwrot” dokonał się w wielu dyscyplinach. Antropolodzy, socjolodzy, psycholodzy, filozofowie, teoretycy kultury i literatury, a także artyści opracowali różne „archiwologie”. Historycy jednak w większości popierali prymat dokumentów jako źródeł historycznych, podtrzymując zasadę, iż bez dokumentów nie ma historii, sformułowaną 125 lat temu, w 1897 r., przez francuskiego archiwistę Ch. V. Langloisa i historyka Ch. Seignobosa, a przetłumaczoną na język polski w 1912 r. Jednak rozumienie archiwów jako zjawiska kulturowego, społecznego i politycznego pociąga za sobą również przeniesienie uwagi z samego dokumentu archiwalnego na jego historię kontekstową, historię opisującą dlaczego, kto, co i jak archiwizuje, a wszystko to w kontekście zmieniających się uwarunkowań społecznych i technologicznych.