%0 Journal Article
%T Topofrenia – wina – enoengram. Zielona Góra jako miejsce „schowane, zasłonięte”
%A Mikołajczak, Małgorzata
%J Wielogłos
%V 2023
%R 10.4467/2084395XWI.23.003.17991
%N Numer 1 (55) 2023 Narracje lokalne, regionalne, peryferyjne
%P 41-59
%K topofrenia, miejsce „schowane, zasłonięte”, geografia afektywna, wina, enograficzne imaginarium, enoengram
%@ 1897-1962
%D 2023
%U https://ejournals.eu/czasopismo/wieloglos/artykul/topofrenia-wina-enoengram-zielona-gora-jako-miejsce-schowane-zasloniete
%X We współczesnej prozie zielonogórskiej, która po latach próbuje rozliczyć się z powojenną przeszłością, doświadczenie miejsca ma charakter topofreniczny. Topofrenia, kategoria zaproponowana przez Roberta Tally’ego w ramach postulowanej przez niego geografii afektywnej, pozwala diagnozować odczucia związane z zamieszkiwaniem w „poniemieckim” mieście, jawiącym się jako miejsce „schowane, zasłonięte”. Jej badawczy potencjał zostaje zoperacjonalizowany w charakterystyce narracji mapujących dynamiczne, powtarzalne interakcje, które zachodzą między afektem a miejscem, określanym za pomocą dwuznacznego epitetu jako „winne miasto”. Skojarzenia, wydobyte w grze semantycznej, obrazują mechanizm przechodzenia od „winy” do „wina”. Stąd kluczową figurą omawianej prozy jest enograficzny mnemotopos, który transmituje prekognitywne doznania i działa jak enoengram, przenosząc to, co „schowane, zasłonięte”, w obszar symbolicznego imaginarium.