%0 Journal Article
%T Od Samoobrony do Agrounii. Wiejskie ruchy społeczne po 1989 roku
%A Wenzel, Michał
%J Teoria Polityki
%V 2023
%R 10.4467/25440845TP.23.009.17522
%N Nr 7/2023
%P 167-191
%K ruchy społeczne; społeczeństwo agrarne; polityka protestu; mobilizacja; social movements, agrarian society, politics of protest, mobilization
%@ 2543-7046
%D 2023
%U https://ejournals.eu/czasopismo/teoria-polityki/artykul/od-samoobrony-do-agrounii-wiejskie-ruchy-spoleczne-po-1989-roku
%X 
	Termin „wiejskie ruchy społeczne” (WRS) używany jest w rożnych znaczeniach, potrzeba więc spójnej definicji konceptualizującej polityczne wiejskie ruchy społeczne. Są one  pozostałością agrarnej struktury społeczno-gospodarczej. Spóźniona i niepełna rewolucja przemysłowa w Europie Środkowo-Wschodniej oraz niepełna na tle regionu kolektywizacja rolnictwa w Polsce spowodowały, że zachowały się przednowoczesne formy mobilizacji. Celem tego artykułu jest przedstawienie koncepcji WRS i zilustrowanie jej przykładami: są nimi działania mające znamiona polityki protestu, prowadzone przez Samoobronę i Agrounię. WRS skontrastowane są zarówno z tradycyjnymi (starymi) ruchami,  jak i z nowymi ruchami społecznymi. Lokują się one na uboczu głównych podziałów socjopolitycznych a ich aktorzy kontestują elity niezależnie od tego, po której stronie podziałów się znajdują.

	ABSTRACT

	From Samoobrona (Self-defence) to Agrounia: Rural Social Movements in Poland after 1989

	The term “rural social movements” is used in different meanings, so a consistent definition is needed to conceptualize political rural social movements. They are a remnant of the agrarian socio-economic structure. The late and incomplete industrial revolution in Central and Eastern Europe and the incomplete collectivization of agriculture in Poland, compared to other countries of the region, preserved some pre-modern forms of mobilization. The aim of this article is to present the concept of rural social movements and to illustrate it with examples: they are the politics of protest, carried out by Samoobrona and Agrounia. Rural social movements are contrasted with both traditional (old) movements and new social movements. They are located on the sidelines of the main socio-political cleavages, and their actors contest the elites en bloc.

	* Tekst powstał w ramach prac nad projektem OPUS finansowanym przez NCN. Projekt nr 2021/41/B/HS5/00536 „Od Samoobrony do Agrounii. Wiejskie ruchy społeczne po 1989 roku”, realizowany na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu SWPS.