TY - JOUR
TI - (Un)deliberate ignorance. Dyskretny urok i adaptacyjne funkcje niewiedzy
AU - Mudyń, Krzysztof
TI - (Un)deliberate ignorance. Dyskretny urok i adaptacyjne funkcje niewiedzy
AB - 
	(Un)deliberate ignorance. Discreet charm and adaptive functions of motivated ignorance 

	First, the author cites several definitions of wilful ignorance and analyzes the concept in relation to related terms such as “voluntary blindness”, “information avoidance” and “negative knowledge”. Then he presents the six groups of motives distinguished by Engel and Hartwig, provoking the occurrence of the phenomenon of deliberate ignorance. The author proposes to reduce this division to three more general motives, i.e. emotional, pragmatic and moral category, and characterizes their specificity. Referring to psychoanalytic tradition and the role attributed by the modern experimental psychology to unconscious processes, he notes that not every type of motivated ignorance is preceded by a “deliberate”, conscious decision. Many manifestations of ignorance are spontaneous (but not accidental) products of the activity of unconscious processes. More or less “deliberate” ignorance is a frequent reason for potential patients to avoid or delay medical examination. The practical problem is how to counteract this unfavorable tendency.

	
	Streszczenie

	Na wstępie autor przytacza kilka definicji rozmyślnej niewiedzy i analizuje to pojęcie w relacji do terminów pokrewnych, takich jak „dobrowolna ślepota”, „unikanie informacji” oraz „wiedza negatywna”. Następnie przedstawia wyróżnione przez Engela i Hartwiga sześć grup motywów, prowokujących wystąpienie zjawiska rozmyślnej niewiedzy. Autor proponuje zredukowanie tego podziału do trzech ogólniejszych motywów, tj. emocjonalnych, pragmatycznych i moralnych, charakteryzując ich specyfikę. Nawiązując do tradycji psychoanalitycznej i roli przypisywanej przez współczesną psychologię eksperymentalną procesom nieświadomym, podkreśla, że nie każdy rodzaj umotywowanej niewiedzy poprzedza „rozmyślna”, świadoma decyzja. Wiele przejawów niewiedzy to spontaniczny (lecz nieprzypadkowy) produkt aktywności procesów nieświadomych. Mniej lub bardziej „rozmyślna” niewiedza jest częstym powodem unikania lub opóźniania badań medycznych przez potencjalnych pacjentów. Problemem praktycznym jest to, w jaki sposób przeciwdziałać tej niekorzystnej tendencji.
VL - Tom 38 (2023)
IS - Tom 38, Numer 1
PY - 2023
SN - 1234-7175
C1 - 1898-2026
SP - 25
EP - 34
DO - 10.4467/18982026SZL.23.003.17917
UR - https://ejournals.eu/czasopismo/sztuka-leczenia/artykul/un-deliberate-ignorance-dyskretny-urok-i-adaptacyjne-funkcje-niewiedzy
KW - rozmyślna i nierozmyślna niewiedza
KW - motywy emocjonalne i pragmatyczne
KW - motywy moralno-prawne
KW - deliberate and undeliberate ignorance
KW - emotional
KW - pragmatic and moral motives for ignorance