%0 Journal Article %T Archiwalia dotyczące wielkopolskich gmin żydowskich w zbiorach Gesamtarchiv der deutschen Juden (przed 1939 r.) %A Witkowski, Rafał %J Przegląd Archiwalno-Historyczny %V 2022 %R 10.4467/2391-890XPAH.22.008.17220 %N Tom IX %P 141-169 %K archiwalia, archiwa, Żydzi, Wielkopolska %@ 2391-890X %D 2022 %U https://ejournals.eu/czasopismo/przeglad-archiwalno-historyczny/artykul/archiwalia-dotyczace-wielkopolskich-gmin-zydowskich-w-zbiorach-gesamtarchiv-der-deutschen-juden-przed-1939-r %X Rozwój instytucji naukowych w Niemczech w drugiej połowie XIX w. oraz początku XX w. zaowocował powstaniem profesjonalnego archiwum gromadzącego rozproszone do tej pory źródła, związane z historią Żydów na ziemiach niemieckich. Gesamtarchiv der deutschen Juden rozpoczął oficjalnie swoją działalność 1 października 1905 r. i wkrótce stał się najważniejszym Archiwalia dotyczące wielkopolskich gmin żydowskich w zbiorach Gesamtarchiv... 169 i największym archiwum żydowskim w Niemczech. Burzliwe losy zbiorów w okresie reżimu faszystowskiego oraz konsekwencje II wojny światowej spowodowały, że pierwotna kolekcja została rozproszona, a wiele materiałów archiwalnych bezpowrotnie zniszczono. Artykuł prezentuje fragmenty zachowanych spisów archiwaliów o Żydach w Wielkopolsce, jakie były przygotowywane w momencie przekazywania ich do Gesamtarchiv der deutschen Juden. Archival documents regarding Jewish communities in Greater Poland in the pre-1939 collection of Gesamtarchiv der deutschen Juden The evolution of scientific institutions in Germany in the second half of the 19th century and the early 20th century brought about the establishment of a professional archive gathering previously dispersed resources on the history of Jews in the German territories. Gesamtarchiv der deutschen Juden was officially launched on October 1, 1905, and soon became the largest and the most important Jewish archive in Germany. The turbulent history of the collection during the times of the fascist regime and in the years following the Second World War caused the original collection to be scattered, while many archival materials were completely destroyed. The article presents parts of the preserved lists of archival documents regarding Jews in Greater Poland that were prepared at the moment of their incorporation into the Gesamtarchiv der deutschen Juden. Keywords: archival documents, archives, Jews, Greater Poland