%0 Journal Article %T Wdowy po górnikach mówią mocnym głosem. Literackie obrazy losu kobiet w Zagłębiu Ostrawsko-Karwińskim %A Buchtová, Renata %J Konteksty Kultury %V 2022 %R 10.4467/23531991KK.22.041.17508 %N Tom 19 zeszyt 4 %P 540-558 %K śląskie, górnictwo, petrokultura, feminizm, androcentryzm %@ 2083-7658 %D 2022 %U https://ejournals.eu/czasopismo/konteksty-kultury/artykul/wdowy-po-gornikach-mowia-mocnym-glosem-literackie-obrazy-losu-kobiet-w-zaglebiu-ostrawsko-karwinskim %X Artykuł jest próbą spojrzenia na sytuację górniczych żon, wdów i córek w Zagłębiu Ostrawsko-Karwińskim, obecnie należącym do Republiki Czeskiej. Nie tylko w Polsce Ludowej, ale również w Czechosłowackiej Republice Socjalistycznej topos mężczyzny górnika ufundowano na stereotypie tradycyjnej męskości robotniczej, górnicy byli prezentowani jako ikony propagandy sukcesu. Po 1989 roku w Republice Czeskiej polemikę z tym poglądem podjął teatr, a w ostatniej dekadzie także literatura, tworzona przede wszystkim przez kobiety (Kamila Hladká, Karin Lednická). Pisarze i badacze skupiali się dotąd najczęściej na ciężkiej pracy ojców górniczych rodzin, przez co można było odnieść wrażenie, że kobiety tylko pasywnie przyglądały się wszystkim dramatycznym zmianom następującym w górnictwie węgla kamiennego. Dzięki przyjęciu perspektywy feministycznej można poznać tradycyjną górniczą rodzinę śląską przedstawioną inaczej niż do tej pory.