%0 Journal Article
%T Granice poznania a kształt bytu na podstawie myśli Karla Jaspersa
%A Żak, Wojciech
%J Principia
%V 2021
%R 10.4467/20843887PI.21.007.18697
%N Tom 68
%P 167-192
%K absolutyzacja, epistemologia, granice poznania, Jaspers, metafizyka, poznanie przedmiotowe, światopogląd; absolutisation, epistemology, limits of cognition, metaphysics, object cognition, worldview
%@ 0867-5392
%D 2021
%U https://ejournals.eu/czasopismo/principia/artykul/granice-poznania-a-ksztalt-bytu-na-podstawie-mysli-karla-jaspersa
%X 
	Artykuł wskazuje na elementy epistemologicznej koncepcji Karla Jaspersa, które przekreślają możliwość tworzenia całościowych ujęć bytu. Kluczowe zagadnienie stanowią tu granice poznania, przyjmujące postać poznania przedmiotowego. Temat granic wskazuje na niedoskonałości ludzkiego
	myślenia w kontekście wymiernych i absolutystycznych reprezentacji rzeczywistości. Niemożliwość adekwatnego ujęcia całości rzeczywistości zostanie tutaj zobrazowana za pomocą krytyki, jaką Jaspers wymierza w stronę absolutyzujących metafizyk. W związku z opisem zaproponowanej przez Jaspersa struktury poznania artykuł wskazuje na konceptualną bliskość zagadnienia światopoglądu i metafizyki w świetle myśli przytaczanego autora.

	ABSTRACT

	The Limits of Cognition and the Shape of Being Based on the Thought of Karl Jaspers

	The article points out the elements of Karl Jaspers’ epistemological conception that cross out the possibility of a comprehensive account of being. The key issue here is the limits of cognition, which take the form of object cognition. The theme of limits points to the inadequacies of human thinking in the context of quantifiable and absolutist representations of reality. The impossibility of adequately grasping the totality of reality will be illustrated here by means of the criticism Jaspers levelled at absolutising metaphysics. In connection with the description of the structure of cognition proposed by Jaspers, the article points out the conceptual proximity of the issue of worldview and metaphysics in the light of the thought of the cited author.