%0 Journal Article
%T Kapral Zbigniew Antoni Kruszewski „Jowisz” – konspiracyjne i powstańcze losy emigranta
%A Wójciuk, Michał Tomasz
%J Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny
%V 2022 (XLVIII)
%R 10.4467/25444972SMPP.22.025.16726
%N Nr 3 (185)
%P 121-138

%@ 2081-4488
%D 2022
%U https://ejournals.eu/czasopismo/smpp/artykul/kapral-zbigniew-antoni-kruszewski-jowisz-konspiracyjne-i-powstancze-losy-emigranta
%X Artykuł jest próbą omówienia konspiracyjnych i powstańczych losów kpr. Zbigniewa Kruszewskiego „Jowisza” po wojnie profesora Uniwersytetu Teksańskiego w El Paso. W czasie swojego dzieciństwa w Warszawie doświadczył kataklizmu wojny i tragedii okupacji niemieckiej. Jako kilkunastolatek włączył się w prace polskiej konspiracji w szeregach „Zawiszaków” harcerskiego pionu zrzeszającego najmłodszych działaczy Szarych Szeregów (konspiracyjne harcerstwo męskie). W czasie powstania warszawskiego służył w III Zgrupowaniu „Konrad”, a następnie w Poczcie Polowej. Wziął udział w niebezpiecznej misji kurierskiej poza Warszawę, w której cudem uniknął śmierci. W końcowym etapie powstania był żołnierzem kompanii „Bradla” w Batalionie „Miłosz”. Po upadku powstania, razem z wojskiem trafił do niewoli niemieckiej. Ważnym elementem tekstu, oprócz przedstawienia losów powstańca jest również próba refleksji nad powojennymi dylematami uczestników walk o Warszawę, związanymi z pozostaniem na emigracji. Na podstawie ponad 20 relacji uczestników powstania, zarysowano problem pytań i rozterek wojennych rozbitków kwestii ułożenia sobie życia poza granicami Ojczyzny po zakończeniu wojny w 1945 r.