TY - JOUR
TI - Słoweński patriotyzm w okresie socjalistycznej Jugosławii
AU - Kubik, Damian
TI - Słoweński patriotyzm w okresie socjalistycznej Jugosławii
AB - Artykuł stanowi analizę istoty oraz postaci słoweńskiego patriotyzmu w okresie istnienia socjalistycznej Jugosławii, ze szczególnym uwzględnieniem lat osiemdziesiątych XX wieku (kiedy bardzo wyraźnie daje o sobie znać kryzys idei jugosłowiańskiej). W tekście poruszono kwestie dotyczące form i przejawów patriotyzmu małego liczebnie narodu, jakim są  Słoweńcy, którzy przez większą część swoich dziejów znajdowali się pod dominacją większych i silniejszych nacji. Zaprezentowany wywód został podzielony na pięć części. W pierwszej z nich, będącej wstępem do zasadniczej części tekstu, znajduje się krótki zarys ideologicznych podstaw funkcjonowania federacji jugosłowiańskiej, mających znaczenie także dla ówczesnego słoweńskiego patriotyzmu. W tym celu przypomniano najważniejsze idee i wartości propagowane przez titoizm w sferze polityki czy kształcenia, a także wskazano na postępującą narodową i kulturalną emancypację Słoweńców. W drugiej części omówiono fundamentalne dla rozumienia tytułowego zagadnienia poglądy słoweńskich intelektualistów: Edvarda Kocbeka, Primoža Kozaka i Draga Jančara. Stanowią one wyraz głębokiej refleksji nad położeniem małego narodu w specyficznych warunkach wielonarodowej federacji, ale także na tle szerszych (to jest europejskich i amerykańskich) odniesień. Trzecia część wskazuje na jugosłowiański kontekst dyskusji dotyczących słoweńskiego patriotyzmu, który w latach osiemdziesiątych w pozostałych częściach Jugosławii był uważany za nacjonalizm rozbijający jedność federacji. W czwartej części natomiast przytoczono symboliczne formy „miłości do ojczyzny“ w Słowenii (między innymi w turystyce i sporcie), podkreślając ich znaczenie w procesie kształtowania świadomości narodowej. W ostatniej części, będącej także podsumowaniem, zarysowano współczesną perspektywę postrzegania słoweńskiego patriotyzmu w okresie istnienia socjalistycznej Jugosławii. Podkreślono przede wszystkim odejście od patriotyzmu opartego na uniwersalistycznej ideologii socjalizmu na rzecz patriotyzmu rozumianego jako miłość do ojczystej ziemi.
VL - 2022
IS - Volume 17, Issue 4
PY - 2022
SN - 1897-3035
C1 - 2084-3933
SP - 273
EP - 290
DO - 10.4467/20843933ST.22.022.17188
UR - https://ejournals.eu/czasopismo/studia-litteraria-uic/artykul/slowenski-patriotyzm-w-okresie-socjalistycznej-jugoslawii
KW - słoweński patriotyzm
KW - patriotyzm w Jugosławii
KW - Słoweńcy jako mały naród
KW - słoweńska tożsamość narodowa
KW - słoweńska ojczyzna
KW - Drago Jančar
KW - Josip Vidmar
KW - Primož Kozak
KW - Edvard Kocbek