TY - JOUR
TI - Wyklęcie Papuszy według Angeliki Kuźniak, czyli biograficzny reportaż jako esej
AU - Terradas, Pau Freixa
TI - Wyklęcie Papuszy według Angeliki Kuźniak, czyli biograficzny reportaż jako esej
AB - Poniższy artykuł poświęcony jest literackiemu reportażowi biograficznemu Papusza i obrazowi romskiej poetki, który tworzy jego autorka. Angelika Kuźniak bada losy Papuszy poza mitem utrwalonym w kulturze popularnej, a poszukując Papuszy z krwi i kości, trafia na postać absolutnie tragiczną. Co oczywiste, autorka prezentuje niezwykle krytyczne spojrzenie feministyczne, które wychwytuje grzechy, za które poetka będzie musiała zapłacić, a na ogół są one związane z faktem bycia kobietą. Ale tu nie ma publicystyki, autorka sprawia, że fakty mówią za siebie. Fabuła jest tak skonstruowana, że komentarz moralny jest zbędny. Jest to książka sucha, minimalistyczna, zbudowana na czystych dokumentach i skrawkach życia, pozornie bez obróbki literackiej: jej stylizacja wyraża się w językowej zgrzebności, jakby naśladującej twarde życie Papuszy (życie, w którym szuka się poezji), jej prymitywne pismo, a nawet jej ubogą i naiwną poezję. Jak zobaczymy, w losie Papuszy spotykają się trzy wielkie anatemy: kobiecość, cygańskość i inność. Ale Kuźniak wykracza poza konkretną relację biograficzną, która z kolei służy jako wektor mikrohistoryczny, dzięki któremu uzyskujemy dostęp do wizji historii polskich Romów w XX wieku. W ten sposób Papusza staje się esejem krytycznym dotyczącym dyskryminacji, płci i inności. 
VL - 2021
IS - Tom 18 zeszyt 3
PY - 2021
SN - 2083-7658
C1 - 2353-1991
SP - 448
EP - 458
DO - 10.4467/23531991KK.21.033.14320
UR - https://ejournals.eu/czasopismo/konteksty-kultury/artykul/wyklecie-papuszy-wedlug-angeliki-kuzniak-czyli-biograficzny-reportaz-jako-esej
KW - Angelika Kuźniak
KW - Bronisława Wajs Papusza
KW - polska szkoła reportażu
KW - reportaż biograficzny
KW - literatura faktu