Prasa jako narzędzie interwencji w okresie PRL-u. Przypadek przedsiębiorstwa Państwowe Tory Wyścigów Konnych w latach 70. i 80. XX wieku

Barbara Bossak-Herbst; Wojciech Ogrodnik

Prasa jako narzędzie interwencji w okresie PRL-u. Przypadek przedsiębiorstwa Państwowe Tory Wyścigów Konnych w latach 70. i 80. XX wieku

Data publikacji: 28.03.2018

Zeszyty Prasoznawcze, 2017, Tom 60, Numer 4 (232), s. 922-946

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.052.8194

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF

Tytuły

Prasa jako narzędzie interwencji w okresie PRL-u. Przypadek przedsiębiorstwa Państwowe Tory Wyścigów Konnych w latach 70. i 80. XX wieku

Abstrakt

W warunkach ograniczonej wolności mediów w PRL-u dyskurs sprawozdawców wyścigowych radykalnie się wyróżniał. Przez dekady występowali z pozycji rzeczników interesów bywalców warszawskiego toru na Służewcu i poddawali krytyce sposób jego zorganizowania i nadzorowania przez przedsiębiorstwo Państwowe Tory Wyścigów Konnych. W artykule została omówiona skala i zanalizowane płaszczyzny tej krytyki oraz formy interwencji środowiska dziennikarzy wyścigowych w działalność PTWK w latach 70. i 80. XX wieku. Stawiamy tezę, iż stała krytyka PTWK na łamach prasy była tolerowana przez państwo i różne ośrodki jego władzy, ponieważ legitymizowała symboliczne zepchniecie tej formy rozrywki i hazardu na marginesy PRL-owskiego społeczeństwa. Wynikać też mogła z obawy przed reakcjami środowiska wyścigowego na wyciszanie jego przedstawicieli, które podkreślałyby znaczenie wyścigów konnych dla kultury, gospodarki kraju i życia stolicy. Ambiwalentna pozycja instytucji wyścigów konnych w ramach komunistycznego państwa stworzyła warunki dla powstania wokół służewieckiego hipodromu ruchu społecznego, który choć apolityczny – za pomocą demokratycznych środków, dążył do cząstkowej zmiany ówczesnego systemu.

In Polish People’s Republic, in limited media freedom conditions, the horseracing journalists discourse radically stood out. For decades they acted as a spokespersons of Racetrack Służewiec racegoers and criticized the Horse Racetracks State Enterprise (Państwowe Tory Wyścigów Konnych) organisation and work over the seventies and eighties. The article discusses how the scale and grounds on which it was carried out as well forms of journalists interventions into this state company management. The main thesis of the paper is that constant press criticism of Horse Racetracks State Enterprise was tolerated by state authorities since it legitimized the symbolic marginalization of this form of entertainment and hazard within Polish People’s Republic society. Additionally it resulted out of the fear over reactions of racegoers community towards journalists repressions, which instead of decreasing, would emphasize the meaning of the horseraces to country’s economy and capital’s social life. The ambivalent position of the horseraces within communist state created conditions for the rise of social movement which, although apolitical, thorough democratic tools intended to partially change the social system of that times.

Słowa kluczowe

PRL, prasa wyścigowa, Państwowe Tory Wyścigów Konnych, publiczność, interwencja, ruch społeczny

Polish People’s Republic, horseracing press, racegoers audience, intervention, social movement, Horse Racetracks State Enterprise

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Archiwalia

AAN/PTWK/3:

Brak tytułu periodyku oraz daty, prawdopodobnie 1978 r., „Na wyścigach wszyscy wygrani”, AAN/PTWK/3/261.

Ekspres Wieczorny, 1977, AAN/PTWK/3/260.

Ekspres Wieczorny,14.09.1984, AAN/PTWK/3/267.

Ekspres Wieczorny, 4.05.1987, AAN/PTWK/3/270.

Ekspres Wieczorny, 17–18.06.1987, AAN/PTWK/3/270.

Ekspres Wieczorny, 7.12.1992, AAN/3/275.

Kierunki, 26.09.1971, AAN/PTWK/3/249.

Kurier Polski, brak daty, AAN/PTWK/3/261.

Kurier Polski, 3.10.1970, AAN/PTWK/3/249.

Kurier Polski, 30.08.1974, AAN/PTWK/3/249.

Kurier Polski, 16.11.1978, AAN/PTWK/3/261.

Kurier Polski, 5.12.1985, AAN/PTWK/3/268.

Kurier Polski, 23.06.1986, AAN/PTWK/3/269.

Prawo i Życie,nr 51/52, AAN/PTWK/3/270.

Prawo i Życie, nr 52, AAN/PTWK/3/277.

Przegląd Tygodniowy, nr 26, 1.07.1987, AAN/PTWK/3/270.

Słowo Powszechne, 23.05.1981, AAN/PTWK/3/264.

Stolica, nr 28, 1957, AAN/PTWK/3/231.

Stolica, nr 49, 1.01.1981, AAN/PTWK/3/264.

Stolica, nr 43, 21.10.1984, AAN/PTWK/3/267.

Stolica, nr 49,8.12.1985, AAN/PTWK/3/268.

Stolica, nr 51, 22.12.1985, AAN/PTWK/3/268.

Veto, 1.05.1983, AAN/PTWK/3/265.

Życie Warszawy, 12.10.1981, AAN/PTWK/3/264.

Życie Warszawy, 25.08.1982, AAN/PTWK/3/265.

Życie Warszawy, 9.04.1982, AAN/PTWK/3/265.

Życie Warszawy, 29.09.1987, AAN/PTWK/3/270.

Życie Warszawy, 16.12.1989, AAN/PTWK/3/272.

Wydawnictwa zwarte i artykuły

Daszczyński R. (2010). „Solidarność” znak, który poznał cały świat. W: M. Drzewicki, M. Ręczymin (red.). Narodziny Solidarności. Kroniki Sierpniowe (s. 215–218). Gdańsk.

Goban-Klas T. (2004). Niepokorna orkiestra medialna. Dyrygenci i wykonawcy polityki informacyjnej w Polsce po 1944 roku. Warszawa.

Habielski R. (2009). Polityczna historia mediów w Polsce w XX wieku. Warszawa.

Kuroń J., Żakowski J. (2006). PRL dla początkujących. Wrocław.

Leszczyński. A (2000). Sprawy do załatwienia. Listy do Po Prostu w latach 1955–1957. Warszawa.

Marody M. (1991). Działania jednostek a system społeczny. W: M. Marody (red.). Co nam zostało z tych lat… Społeczeństwo polskie u progu zmiany systemowej (s. 28–51). Londyn.

Merton R. (2002). Teoria i struktura społeczna. Warszawa.

Mielczarek T. (2003). Od nowej kultury do polityki. Tygodniki społeczno-kulturalne PRL. Kielce.

Pruski W. (1970). Dzieje wyścigów i hodowli koni pełnej krwi w Polsce. Warszawa.

Romek Z. (2010). Metody pracy cenzury w PRL. W: T. Wolsza, S. Ligarski (red.). Dziennikarze władzy, władza dziennikarzom: aparat represji wobec środowiska dziennikarskiego (s. 10–42). Warszawa.

Roszkowski J. (1986). Przegląd Tygodniowy, nr 49, 7 grudnia, s. 1, 4, 5.

Rychard A. (1995). Władza i interesy w gospodarce polskiej u progu lat osiemdziesiątych. Warszawa.

Słomkowska A. (1985–1986). Historia dziennikarstwa w PRL (Stan potrzeby – metody badań. Wybrane problemy i tezy). Kwartalnik Historii Prasy Polskiej, vol. 24/1, s. 7–27.

Szutta A. (2011). Obywatelskie nieposłuszeństwo. Próba określenia pojęcia. Warszawa.

Śliwiński B. (red.). Encyklopedia Gdańska. Gdańsk.

Sztompka P. (2005). Socjologia zmian społecznych. Kraków.

Zald M., Berger M. (1978). Social movements in organisations: coup d’etat, insurgency, and mass movements. American Journal of Sociology, vol. 83/4, s. 823–861.

Informacje

Informacje: Zeszyty Prasoznawcze, 2017, Tom 60, Numer 4 (232), s. 922-946

DOI: https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.052.8194

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Prasa jako narzędzie interwencji w okresie PRL-u. Przypadek przedsiębiorstwa Państwowe Tory Wyścigów Konnych w latach 70. i 80. XX wieku

Angielski:

Press as an intervention instrument in the PPR. Case study of state horse racing tracks enterprise in the 1970’s and 1980’s

Autorzy

Barbara Bossak-Herbst

https://orcid.org/0000-0002-7040-9632

Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego; ul. Karowa 18, 00-927 Warszawa

Wojciech Ogrodnik

Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego; ul. Karowa 18, 00-927 Warszawa

Publikacja: 28.03.2018

Status artykułu: Otwarte

Licencja: CC BY-NC-ND

Udział procentowy autorów:

Barbara Bossak-Herbst (Autor) - 50%

Wojciech Ogrodnik (Autor) - 50%

Korekty artykułu:

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 1923

Liczba pobrań: 1218

<p> Prasa jako narzędzie interwencji w okresie PRL-u. Przypadek przedsiębiorstwa Państwowe Tory Wyścigów Konnych w latach 70. i 80. XX wieku</p>

Pobierz xml