FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego

The Rhetoric of Prudence in Stanisław Herakliusz Lubomirski’s De vanitate consiliorum

Data publikacji: 2015

Terminus, 2014, Tom 16, zeszyt 3 (32), s. 305 - 321

https://doi.org/10.4467/20843844TE.14.008.3085

Autorzy

Andrzej Probulski
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

The Rhetoric of Prudence in Stanisław Herakliusz Lubomirski’s De vanitate consiliorum

Abstrakt

The article aims to present a new interpretation of Stanisław Herakliusz Lubomirski’s De vanitate consiliorum by discussing the way the Latin notion of prudentia and the two-fold argument (disputatio in utramque partem) are employed in the dialogue.
The first part of the article briefly discusses the origin and meanings of prudentia as it was employed in the Ciceronian tradition. The notion of prudence as practical judgement in relation to affairs of state is linked here to the Ciceronian mode of arguing in utramque partem, allowing a careful examination of different aspects of any given issue before taking political action.
The second part of the article outlines the ways the notion of prudence is used throughout De vanitate consiliorum. Prudentia is referred to by the characters of the dialogue as a faculty that allows the statesman to make the best of contradictory forces influencing the course of political affairs – a faculty which does not ensure success, but allows one to achieve the best possible result in the contingent sphere of human affairs.
The third and final part of the article discusses the two ways the image of ‘two-headed prudence’ is invoked in De vanitate consiliorum, either in reference to the prudent judgement which carefully examines different aspects of the issue at hand or to the council’s indecisiveness which hinders the possibility of consensus necessary to take political action. An interpretation of the dialogue as a rhetorical exercise in prudence is proposed in this part, arguing that the way Lubomirski employs rhetorical deliberation in utramque partem invites the reader to constantly exercise his own practical judgement in relation to affairs of state.
 

Projekt został sfinansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki przyznanych
na podstawie decyzji numer DEC-2012/07/N/HS2/00740

Bibliografia

PRIMARY

Lubomirski S.H., De vanitate consiliorum liber unus, in quo Vanitas et Veritas rerum humanarum non solum politicis et moralibus rationibus clare demonstratur et dialogice exhibetur, Warszawa 1700.

SECONDARY

Buchwald-Pelcowa P., Świat odwrócony Stanisława Herakliusza Lubomirskiego, [in:] Stanisław Herakliusz Lubomirski. Pisarz – polityk – mecenas, Wrocław 1982.

Buchwald-Pelcowa P., Z dziejów recepcji „De vanitate consiliorum” Stanisława Herakliusza Lubomirskiego w wieku XVIII, [in:] eadem, Historia literatury i historia książki. Studia nad książką i literaturą od średniowiecza po wiek XVIII, Kraków 2005.

Cape R.W., Jr., Cicero and the Development of Prudential Practice in Rome, [in:] Prudence: Classical Virtue, Postmodern Practice, ed. R. Hariman, 2003.

Chodźko B., Pisma polityczne marszałka Lubomirskiego w perspektywie uniwersalistycznej refleksji etycznej i prakseologicznej, Białystok 1998.

Hariman R., Theory Without Modernity, [in:] Prudence: Classical Virtue, Postmodern Practice, ed. R. Hariman, 2003.

Hernas C., Barok, Warszawa 1976.

Kahn V., Rhetoric, Prudence, and Skepticism in the Renaissance, Ithaca–London 1985.

Karpiński A., S.H. Lubomirski – moralista i polityk końca XVII w., [in:] Świt i zmierzch baroku, eds. M. Hanusiewicz, J. Dąbkowska, A. Karpiński, Lublin 2002.

Lausberg H., Handbook of Literary Rhetoric, transl. M.T. Blis, A. Janssen, D.E. Orton, ed. D.E. Orton, R. Dean Anderson, Leiden 1998.

Mejor M., Stanislaus Heraclius Lubomirius – nobilis Polonus, scriptor Latinus. Uwagi o latinitas Lubomirskiego [in:] Stanisław Herakliusz Lubomirski – twórca i dzieła, eds. A. Karpiński, E. Lasocińska, Warszawa 2004.

O’Keefe D.J., Persuasion, [in:] Encyclopedia of Rhetoric, ed. T.O. Sloane, New York 2001.

Quinn A., The Color of Rhetoric, [in:] Rhetorik zwischen den Wissenschaften, ed. G. Ueding, Tübingen 1991.

Perelman Ch., Imperium retoryki. Retoryka i argumentacja, transl. M. Chomiszcz, ed. R. Kleszcz, Warszawa 2004.

Raubo G., Barokowy świat człowieka. Refleksja antropologiczna w twórczości Stanisława Herakliusza Lubomirskiego, Poznań 1997.

Self L.S., Rhetoric and Phronesis: The Aristotelian Ideal, “Philosophy and Rhetoric” vol. 12, no. 12 (Spring, 1979), pp. 130–145.

Sloane T.O., Donne, Milton, and the End of Humanist Rhetoric, Berkeley 1985.

Sloane T.O., On the Contrary: The Protocol of Traditional Rhetoric, Washington, DC 1997.

Staszewski J., Pomysły reformatorskie czasów Augusta II. Uwagi o dziełach i programach, “Kwartalnik Historyczny” 82 (1975), no. 4, pp. 737–740.

Informacje

Informacje: Terminus, 2014, Tom 16, zeszyt 3 (32), s. 305 - 321

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

The Rhetoric of Prudence in Stanisław Herakliusz Lubomirski’s De vanitate consiliorum

Angielski:

The Rhetoric of Prudence in Stanisław Herakliusz Lubomirski’s De vanitate consiliorum

Autorzy

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Publikacja: 2015

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Andrzej Probulski (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Angielski