FAQ

Researching the beginnings of bilingual Polish-English / English-Polish lexicography: Polyglot dictionaries (part 2)

Data publikacji: 30.06.2014

Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, 2014, Volume 131, Issue 2, s. 193 - 212

https://doi.org/10.4467/20834624SL.14.010.2018

Autorzy

Mirosława Podhajecka
University of Opole
pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole, Polska
https://orcid.org/0000-0002-1910-071X Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Researching the beginnings of bilingual Polish-English / English-Polish lexicography: Polyglot dictionaries (part 2)

Abstrakt

The present paper is the second of two papers investigating polyglot dictionaries which comprised Polish and English wordlists. It rests on the assumption that, by providing the earliest documentation material for Polish and English respectively, the polyglots can be regarded as historical antecedents of bilingual dictionaries. While the first paper focused on three Renaissance works of reference, including Calepino’s eleven-language edition, this one concentrates on two relatively little known endeavours of the Enlightenment: Christoph Warmer’s Gazophylacium decem linguarum Europaearum … (1691) and Peter Simon Pallas’ Linguarum totius orbis vocabularia comparativa … (1787–1789). The bilingual material they embrace has been analysed and illustrated with examples in order to shed new light on the two polyglots, which are additionally traced back to their sources.

Bibliografia

Anon. 1646. Hexaglosson dictionarivm cum multis colloquijs pro diuersitate status hominum, quotidie occurrentibus. Varsaviae. [= Warszawa]. [available at: http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/doccontent?id=116119&from=FBC].

Anon. 1677. Colloqvia, et dictionariolvm octo lingvarum, Latinae, Gallicae, Belgicae, Teutonicae, Hispanicae, Italicae, Anglicae, et Portugallicae (…). Venetiis. [= Venice].

Calepino A. 1590. Dictionarium undecim linguarum … Basileae [= Basel].

Fałowski A. (ed.). 1994. “Ein Rusch Boeck …”. Ein Russich-Deutsches anonymes Wörter- und Gesprächsbuch aus dem XVI. Jahrhundert. [= Bausteine zur Slawischen Philologie und Kul­-
tur­geschichte. Reihe B
: Editionen N. F. Bd. 3.18]. Köln, Weimar.

Henisch G. 1616. Teütsche Sprach und Weissheit. Thesaurus linguae and sa­pientiae Germanicae (…). Augustae Vindelicorum. [= Augsburg].

Jankiewitsch de Miriewo T. (ed.) 1790–1791. Linguarum totius orbis vocabularia comparativa, Augustissimae cura collecta / Sravnitelnyj slovar’ vsex’ jazykov’ i narečijpo azbučnomu porjadku raspoložennyj [vols. 1- 4]. Sanktpeterburg. [= St. Petersburg].

Kunstmann H. A. 1794. Kurzes Wörterbuch in deutscher, französischer, italienischer, englischer und polnischer Sprache, zum gebrauche für die Jugend. Berlin.

Megiser H. 1603. Thesaurus polyglottus: vel, dictionarium multilingue … Francofurti ad Moenum. [= Frankfurt am Main].

Pallas P.S. 17867–1789. Linguarum totius orbis vocabularia comparativa, Augustissimae cura collecta. Sectionis primae, linguas Europae et Asiae complexae / Sravnitelnye slovari vsex’ jazykov’ i narečij, po azbučnomu porjadku raspoložennyjOtdelenie piervoe, soderžaščee v’ sebe evropejskie i aziatskie jazyki [vols. 1–2]. Petropoli. [= St. Petersburg].

Pallas P.S., Haarmann H. (eds.). 1977–1978. Linguarum totius orbis vocabularia comparativa. Sravnitelnye slovari vsex’ jazykov’ i narečij. Hamburg.

Prędota S., Woronczak J. (ed.). 2002. Christophorus Warmers Nederlandse en Poolse samenspraken van 1691. Wrocław.

Stone G. (ed.). 1996. dictionarie of the vulgar Russe tongue. Attributed to Mark Riddley. Edited from the late sixteenth-century manuscripts and with an introduction. Köln, Weimar.

Warmer C. 1691. Gazophylacium decem linguarum Europaearum … / Das ist: Neü-eröffneter Schatz-Kasten Der fürnehmsten Zehen Sprachen in Europa … Cassoviae [= Košice].

Other literature

Adelung F. 1815. Catherinens der Grossen Verdienste um die vergleichende Sprachenkunde. St. Petersburg.

Andresen J.T. 1990. Linguistics in America, 1769–1924: A critical history. London.

Antonowicz J. 1788. Grammatyka dla Polaków chcących się uczyć angielskiego ięzyka krótko zebrana przez (…) Bazyliana prowincyi litewskiéy za pozwoleniem zwierzchności pierwszy raz pod prassę oddana. Warszawa.

Dixon S. 2010. Catherine the Great. London.

Du Ponceau P.S. 1827. Grammar of the language of the Lenni Lenape or Delaware Indians [transl. D. Zeisberger]. Philadephia.

Fałowski A. 1996. Ein Rusch Boeck …”. Rosyjsko-niemiecki anonimowy słownik i rozmówki z XVI wieku. Analiza językowa. Kraków.

Grahame F.R., Johnstone C.L. 1865. The progress of science, art, and literature in Russia. London.

Gruszczyński W. 2011. Nie tylko łacina, czyli o językach zestawianych z polszczyzną w słownikach z XVI, XVII i XVIII wieku. ‒ Gruszczyński W., Polkowska L. (eds.). Problemy leksykografii. Historia – metodologia – praktyka. Warszawa: 53‒72.

Hartmann R.R.K. 2001. Teaching and researching lexicography. Harlow.

Hüllen W. 1999. English dictionaries 800 -1700. The topical tradition. Oxford, New York.

Jones W.J. 2000. German lexicography in the European context: A descriptive bibliography of printed dictionaries and word lists containing German language (1600 -1700). Berlin, New York.

Kaltz B. 1985. Documents / Dokumente. Christian Jakob Kraus’ review of “Linguarum totius orbis vocabularia comparativa” ed. by Peter Simon Pallas (St. Petersburg, 1787). Introduction, translation and notes. - Historiographia Linguistica 12: 229–260.

Kolchinsky E.I. 2004. The role of eighteenth century Russian expeditions in the development of natural history. ‒ Proceedings of the California Academy of Sciences. [Supplement 2]. 55.2: 106‒116.

Lach D.F. 1977. Asia in the making of Europe. [vol. 2: A century of wonder, pars 3: The scholarly disciplines]. Chicago, London.

Lameli A. 2010. Linguistic atlases – traditional and modern. - Auer P., Schmidt J.E. (eds.). Language and space: An international handbook of linguistic variation. [vol. 1]. Berlin, New York: 567–591.

Mańczak-Wohlfeld E. 2001. The English equivalents in Linguarum totius orbis vocabularia comparativa. - Witalisz W. (ed.). “And gladly wolde he lerne and gladly teche.” Studies on language and literature in honour of Professor Dr. Karl Heinz Göller. Kraków: 181–186.

Müller M. 1861. Lectures on the science of language. [Delivered at the Royal Institution of Great Britain in April, May, and June, 1861]. London.

Osterkamp S. 2010. A brief history of Western knowledge about the Korean language and script − from the beginnings to Pallas (1786/87–89). - Studia Orientalia Slovaca 9.1: 7–43. [available at: www.ruhr-uni-bochum.de/sulj/pdfs/Osterkamp_2010_A_Brief_History_of_Western_Knowledge_about_the_Korean_Language_and_Script.pdf].

Plank F. 2003. Unanswered questions, wasted answers, loose leaves lost. [available at: ling.uni-konstanz.de/pages/home/plank/for_download/unpublished/08_FP_UnansweredQuestions_2003.pdf].

Podhajecka M. 2014. Researching the beginnings of bilingual Polish-English / English-Polish lexicography: Polyglot dictionaries (part 1). - Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis 131: 67–90.

Prędota S. 2004. Dziesięciojęzyczne Gazophylacium (1691) Krzysztofa Warmera. – Chruszczewski P. (ed.). Aspekty współczesnych dyskursów 5. [vol. 1]. Kraków: 281–288.

Rospond S. 2005. Gramatyka historyczna języka polskiego. Warszawa.

Schele de Vere M. 1853. Outlines of comparative philology: With a sketch of the languages of Europe, arranged upon philologic principles, and a brief history of the art of writing. New York.

Stankiewicz E. 1984. Grammars and dictionaries of the Slavic languages from the Middle Ages up to 1850: An annotated bibliography. Berlin, New York.

Stein G. 1985. English-German / German-English lexicography: Its early beginnings. - Kučera A. et al. (eds.). Lexicographica: International annual for lexicography 1. Tübingen: 134–164.

Stein G. 1989. The emerging role of English in the dictionaries of Renaissance Europe. – Folia Linguistica Historica 9.1: 29–138.

Stone G. 2005. Slavonic studies at Oxford: A brief history. Oxford. [available at: www.mod-langs.ox.ac.uk/files/docs/russian/slavonic_studies.pdf].

Strahlenberg P.J. 1730. Das nord- und ostliche Theil von Europa und Asia: In so weit solches das gantze Rußische Reich mit Siberien und der grossen Tatarey in sich begreiffet (…) nebst einer noch niemahls ans Licht gegebenen Tabula polyglotta von zwey-und-dreyssigerley Arten Tartarischer Völcker Sprachen und einem Kalmuckischen Vocabulario. Stockholm.

Toury G. 1995. Descriptive translation studies and beyond. Amsterdam, Philadelphia.

Trautmann T.R. 2006. Languages and nations. The Dravidian proof in colonial Madras. Berkeley, Los Angeles.

Weinreich U. 1970. Languages in contact. Findings and problems. The Hague.

Wendland F. 1992. Peter Simon Pallas, 1741–1811: Materialien einer Biographie. [vol. 1]. Berlin, New York.

Wiseman N.P. 1842. Twelve lectures on the connexion between science and revealed religion. [2nd edition]. London.

Zwoliński P. 1981. “Dziesięciojęzyczny podręcznik dialektu śląskiego z końca XVII wieku”. – Kwartalnik Opolski 27: 53–58.

Informacje

Informacje: Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, 2014, Volume 131, Issue 2, s. 193 - 212

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Researching the beginnings of bilingual Polish-English / English-Polish lexicography: Polyglot dictionaries (part 2)

Angielski:

Researching the beginnings of bilingual Polish-English / English-Polish lexicography: Polyglot dictionaries (part 2)

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-1910-071X

Mirosława Podhajecka
University of Opole
pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole, Polska
https://orcid.org/0000-0002-1910-071X Orcid
Wszystkie publikacje autora →

University of Opole
pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole, Polska

Publikacja: 30.06.2014

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Mirosława Podhajecka (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Angielski