Doświadczanie sytuacji traumatycznych a zjawisko potraumatycznego rozwoju u młodzieży

Nina Ogińska-Bulik

Doświadczanie sytuacji traumatycznych a zjawisko potraumatycznego rozwoju u młodzieży

Data publikacji: 15.12.2010

Psychologia Rozwojowa, 2010, Tom 15, Numer 3, s. 33-43

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF

Tytuły

Doświadczanie sytuacji traumatycznych a zjawisko potraumatycznego rozwoju u młodzieży

Abstrakt

Celem podjętych badań było ustalenie, jakich sytuacji traumatycznych doświadcza młodzież, czy występuje u niej zjawisko potraumatycznego rozwoju, czyli pozytywne zmiany, które są rezultatem podejmowanych prób poradzenia sobie z traumą, oraz sprawdzenie czy płeć, wiek, rodzaj doświadczanej traumy i czas, jaki upłynął od wydarzenia, wiążą się z tymi zmianami. W badaniach uczestniczyło 165 nastolatków (52% stanowiły dziewczęta, 48% chłopcy) w wieku 14–16 lat. Wykorzystano polską adaptację Posttraumatic Growth Inventory (PTGI). 72% spośród badanych nastolatków doświadczyło wydarzenia traumatycznego. Najczęściej były to: utrata ukochanej osoby (33%), przewlekła lub ostra choroba, wypadek lub uraz, poważne trudności fi nansowe (po 13,3%) oraz rozwód rodziców (9,9%). 58% spośród badanych nastolatków ujawniło pozytywne zmiany w stopniu co najmniej przeciętnym. Zmiany te były większe w zakresie percepcji siebie, relacji z innymi i doceniania życia niż w sferze duchowej. Płeć, wiek, rodzaj doświadczonej traumy oraz czas, jaki upłynął od wydarzenia traumatycznego, nie są związane z nasileniem potraumatycznego rozwoju w badanej grupie młodzieży.

The study explored the experience of traumatic events and posttraumatic in youtch positive changes resulting from struggling with a trauma, and the relationship between sex, age, the kind of traumatic event and time elapsed since the event and subsequent changes occured. 165 adolescents (52% girls, 48% boys) aged 14–18 participated in the study. The Polish adaptation of the Posttraumatic Growth Inventory was used. 72% of adolescents experienced some traumatic event. The most frequent were: loss of a loved person (33%), chronic or acute illness, accident and injury, fi nancial hardship (13,3% each) and parent’s divorce (9,9%). 58% the of examined adolescents revealed at least on average level of posttraumatic growth. Positive changes were higher in self-perception, relating to others, appreciation of life than in the spiritual area. Sex, age, the type of experienced trauma and time elapsed since the event occurred did not relate to the level of posttraumatic growth in the examined group of youth.

Słowa kluczowe

wydarzenia traumatyczne, potraumatyczny rozwój, Inwentarz Rozwoju Potraumatycznego, nastolatki

traumatic events, posttraumatic growth, Postraumatic Growth Inventory, adolescents

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Alisic E., van der Schoot T.A., van Ginkel J.R., Kleber R.J. (2008), Looking Beyond Posttraumatic Stress

Disorder in Children: Posttraumatic Stress Reaction, Posttrauamtic Growth, and Quality of Life in a General Population Sample. Journal of Clinical Psychiatry, 69 (9), 1455–1461.

Bussel V., Naus M. (2010), A Longitudinal Investigation of Coping and Posttraumatic Growth in Breast Cancer Survivors. Journal of Psychosocial Oncology, 28 (1), 61–78.

Cryder C.H., Kilmer R.P., Tedeschi R.G., Calhoun L.G. (2006), An Exploratory Study of Posttraumatic Growth in Children Following a Natural Disaster. American Journal of Orthopsychiatry, 76, 65–69.

Dąbkowska M. (2002), Zespół stresu pourazowego u dzieci. Psychiatria w Praktyce Ogólnolekarskiej, 2 (4), 251–254.

Dąbkowska M. (2006), Wpływ traumatycznych doświadczeń na zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży. Psychiatria w Praktyce Ogólnolekarskiej, 4 (6), 161–164.

Felcyn-Koczewska M., Ogińska-Bulik N. (w druku), Rola prężności w rozwoju potraumatycznym osób w żałobie [w:] L. Golińska, E. Bielawska-Batorowicz (red.), Rodzina i praca z perspektywy wyzwań i zagrożeń. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Helgeson V., Reynolds K., Tomich P. (2006), A Meta-analytic Review of Benefi t Finding and Growth. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 74 (5), 797–816.

Kilmer R.P., Gil-Rivas V., Tedeschi R.G., Cann A., Calhoun L.G., Buchanan T., Taku K. (2009), Use of the Revised Posttraumatic Growth Inventory for Children. Journal of Traumatic Stress, 22 (3), 248–253.

Levine S.Z., Laufer A., Hamma-Raz Y., Stein E., Solomon Z. (2008), Posttraumatic Growth in Adolescence: Examining Its Components and Relationship with PTSD. Journal of Traumatic Stress, 21 (5), 492–496.

Linley P.A., Joseph S. (2004), Positive Change Following Trauma and Adversity: A Review. Journal of Traumatic Stress, 17 (1), 11–21.

Lis-Turlejska M. (2009), Zdarzenia traumatyczne – sposoby defi niowania, pomiar i rozpowszechnienie [w:] J. Strelau, B. Zawadzki, M. Kaczmarek (red.), Konsekwencje psychiczne traumy, 15–33. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.

Milam J., Ritt-Olson A., Unger J. (2004), Posttraumatic Growth in Adolescents. Journal of Adolescents Research, 19 (2), 192–204.

Morris B., Shakespeare-Finch J., Scott J. (2007), Coping Process and Dimensions of Posttraumatic Growth. The Australian Journal of Disaster and Trauma Studies, 1.

Ogińska-Bulik N. (2010a), Pozytywne zmiany w następstwie doświadczonej traumy – zjawisko potraumatycznego rozwoju [w:] L. Suchocka, R. Sztembis (red.), Człowiek i dzieło, 193–203. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Ogińska-Bulik N. (2010b), Potraumatyczny rozwój w chorobie nowotworowej – rola prężności. Polskie Forum Psychologiczne, 2.

Ogińska-Bulik N., Juczyński Z. (2010), Potraumatyczny rozwój – charakterystyka i pomiar. Psychiatria, 7 (4), 129–142.

Popielski K. (2009), Psychologia egzystencji. Wartości w życiu. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Tedeschi R.G., Calhoun L.G. (1996), The Post-traumatic Growth Inventory: Measuring the Positive Legacy of trauma. Journal of Traumatic Stress, 9 (3), 455–471.

Tedeschi R.G., Calhoun L.G. (1998), Posttraumatic Growth: Future directions [w:] R.G. Tedeschi, C.L. Park, L.G. Calhoun (red.), Posttraumatic Growth: Positive Changes in the Aftermath of Crisis, 215–238. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.

Tedeschi R.G., Calhoun L.G. (2004), Posttraumatic Growth: Conceptual Foundations and Empirical Evidence. Psychological Inquiry, 15, 1–8.

Tedeschi R.G., Calhoun L.G. (2007), Podejście kliniczne do wzrostu po doświadczeniach traumatycznych [w:] P.A. Linley, S. Joseph (red.), Psychologia pozytywna w praktyce, 230–248. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Tedeschi R.G., Park C.L., Calhoun L.G. (1998), Posttraumatic Growth: Conceptual Issues [w:] R.G Tedeschi,

C.L. Park, L.G. Calhoun (red.), Posttraumatic Growth: Positive Changes in the Aftermath of Crisis, 1–22. Mahwah, NJ: Erlbaum.

Tugade M., Fredrickson B. (2007), Regulation of Positive Emotions: Emotion Regulation Strategies that Promote Resilience. Journal of Happiness Studies, 8, 311–333.

Wolchik S.A., Coxe S., Tein J., Sandler I.N., Ayers T.S. (2008/2009), Six-year Longitudinal Predictors of Posttraumatic Growth in Parentally Bereaved Adolescents and Young Adults. Journal of Death and Dying, 58 (2), 107–128.

Informacje

Informacje: Psychologia Rozwojowa, 2010, Tom 15, Numer 3, s. 33-43

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Doświadczanie sytuacji traumatycznych a zjawisko potraumatycznego rozwoju u młodzieży

Angielski:

Experiencing traumatic events and posttraumatic growth in youth

Autorzy

Nina Ogińska-Bulik

Społeczna Akademia Nauk, ul. Sienkiewicza 9, 90-113 Łódź

Publikacja: 15.12.2010

Status artykułu: Otwarte

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Nina Ogińska-Bulik (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 4033

Liczba pobrań: 2822

Pobierz xml