Agamben G., O zaletach i niedogodnościach życia wśród widm, w: idem, Nagość, przeł. K. Żaboklicki, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2010.

Barad K., Meeting the Universe Halfway: Quantum Physics and the Entanglement of Matter and Meaning, Duke University Press, Durham–London 2007.

Barański A., Chemia konserwatorska – podstawowe uwarunkowania jej rozwoju, w: W. Weker (red.), Nauka i zabytki. Nauki ścisłe w służbie archeologii, ochronie zabytków oraz historii, Państwowe Muzeum Archeologiczne, Warszawa 2008, s. 7–12.

Barkan L., Unearthing the Past: Archaeology and Aesthetics in the Making of Renaissance Culture, Yale University Press, New Haven–London 1999.

Bennett J., Vibrant Matter: A Political Ecology of Things, Duke University Press, Durham–London 2009.

Bińczyk E., Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2018.

Braidotti R., Po człowieku, przeł. J. Bednarek, A. Kowalczyk, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2014.

Burke E., Dociekania filozoficzne o pochodzeniu naszych idei wzniosłości i piękna, przeł. P. Graff, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1968.

Chakrabarty D., Klimat historii. Cztery tezy, przeł. M. Szcześniak, „Teksty Drugie” 2014, nr 5, s. 168–199.

Czaja D., Wenecja jako widmo, w: idem (red.), Inne przestrzenie, inne miejsca. Mapy i terytoria, Czarne, Wołowiec 2013, s. 123–142.

DeSilvey C., Curated Decay: Heritage Beyond Saving, University of Minnesota Press, Minneapolis–London 2017.

Derkowska-Rybicka E., Część 1. Zabytki kamienne, w: W. Domasłowski (red.), Zabytki kamienne i metalowe, ich niszczenie i konserwacja profilaktyczna, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2011, s. 21–484.

Drążkowska A., Grupa M., Ogólne zasady udzielania pierwszej pomocy zabytkom archeologicznym podczas wykopalisk, w: Z. Kobyliński (red.), Pierwsza pomoc dla zabytków archeologicznych, SNAP – Oddział Warszawski, Warszawa 1998, s. 13–46.

Domańska E., Nekros. Wprowadzenie do ontologii martwego ciała, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2017.

Domańska E., The Eco-Ecumene and Multispecies History: The Case of Abandoned Protestant Cemeteries in Poland, w: S.E. Pilaar Birch (red.), Multispecies Archaeology, Routledge, London–New York 2018, s. 118–132.

Domańska E., Sprawiedliwość epistemiczna w humanistyce zaangażowanej, „Teksty Drugie” 2017, nr 1, s. 41–59.

Edensor T., Industrial Ruins: Spaces, Aesthetics, and Materiality, Berg, Oxford–New York 2005.

Frydryczak B., Historyczne formy waloryzacji ruin, „Studia Europaea Gnesnensia” 2011, nr 3, s. 175–195.

Frydryczak B., Krajobraz. Od estetyki the picturesque do doświadczenia topograficznego, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2013.

Gilpin W., Three Essays: On Picturesque Beauty, on Picturesque Travel and on Sketching Landscape, Cambridge University Press, Cambridge 2014.

González-Ruibal A., An Archaeology of the Contemporary Era, Routledge, Abingdon [etc.] 2019.

Grand Tour – The Lure of Italy in the Eighteenth Century [kat. wyst.], red. A. Wilton, I. Bignamini, London Tate Gallery, London 1997.

Hall C.M. [et al.], Climate Change and Cultural Heritage: Conservation and Heritage Tourism in the Anthropocene, „Journal of Heritage Tourism” 2016, nr 11 (1), s. 10–24.

Haraway D., Staying with the Trouble: Making Kin in the Chthulucene, Duke University Press, Durham 2016.

Harrison R., Beyond “Natural” and “Cultural” Heritage: Toward an Ontological Politics of Heritage in the Age of Anthropocene, „Heritage & Society” 2015, nr 8 (1), s. 24–42.

Harrison R., On Heritage Ontologies: Rethinking the Material Worlds of Heritage, „Anthropological Quarterly” 2019, vol. 4 (91), s. 1365–1384.

Kobiałka D., Let Heritage Die! The Ruins of Trams at Depot No. 5 in Wrocław, Poland, „Journal of Contemporary Archaeology” 2014, nr 1 (2), s. 351–368.

Królikiewicz G., Terytorium ruin. Ruina jako obraz i temat romantyczny, Universitas, Kraków 1993.

Martins H., The Technocene: Reflections on Bodies, Minds, and Markets, The Anthem Press, London 2018.

McBrien J., Accumulating Extinction: Planetary Catastrophism in the Necrocene, w: J.W. Moore (red.), Anthropocene or Capitalocene? Nature, History, and the Crisis of Capitalism, PM Press, Oakland 2016, s. 116–137.

Moore J., The Capitalocene, Part I: On the Nature and Origins of Our Ecological Crisis, „The Journal of Peasant Studies” 2017, nr 44 (3), s. 594–630.

Murzyn-Kupisz M., Dziedzictwo kulturowe a rozwój lokalny, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2012.

Olsen B., Pétursdóttir Þ. (red.), Ruin Memories: Materiality, Aesthetics and the Archaeology of the Recent Past, Routledge, London–New York 2014.

Parikka J., Antrobscen(a), „Prace Kulturoznawcze” 2018, nr 22 (1–2), s. 265–280.

Pétursdóttir Þ., Things Out-of-Hand: The Aesthetics of Abandonment, w: B. Olsen, Þ. Pétursdóttir (red.), Ruin Memories: Materialities, Aesthetics and the Archaeology of the Recent Past, Routledge, London–New York 2014, s. 335–364.

Piwocki K., Pierwsza nowoczesna teoria sztuki. Poglądy Aloisa Riegla, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1970.

Poulios I., The Past in the Present: A Living Heritage Approach, Ubiquity Press, London 2014.

Raffnsøe S., Philosophy of the Anthropocene: The Human Turn, Palgrave Macmillan, Hampshire–New York 2016.

Reimann L. [et al.], Mediterranean UNESCO World Heritage at Risk from Coastal Flooding and Erosion Due to Sea-Level Rise, „Nature Communications” 2018, nr 9 (4161), s. 1–11.

Shanks M., The Life of an Artifact in an Interpretive Archaeology, „Fennoscandia Archaeologica” 1998, nr XV, s. 15–31.

Simmel G., Ruina. Próba estetyczna, w: idem, Most i drzwi. Wybór esejów, przeł. M. Łukasiewicz, Oficyna Naukowa, Warszawa 2006.

Solli B. [et al.], Some Reflections on Heritage and Archaeology in the Anthropocene, „Norwegian Archaeological Review” 2011, nr 1, s. 40–88.

Starobinski J., Wynalezienie wolności. 1700–1789, przeł. M. Ochab, Słowo Obraz/Terytoria, Gdańsk 2006.

Stobiecka M., Kłopotliwa materialność dziedzictwa w przyszłości, „Turystyka Kulturowa” 2019, nr 4, s. 112–123.

Stobiecka M., Natura jako kurator. Dziedzictwo w epoce antropocenu, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2018, nr 22, http://www.pismowidok.org/pl/archiwum/22-zobaczyc-antropocen/natura-jako-kurator (dostęp: 29.10.2019).

Stoler A.L., „Rozkład pozostaje”. Od ruin do rujnacji, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2013, nr 4, http://www.pismowidok.org/pl/archiwum/ruinacja/rozklad-pozostaje.-od-ruin-do-rujnacji (dostęp: 29.10.2019).

Strzelczyk A.B., Karbowska-Berent J., Drobnoustroje i owady niszczące zabytki i ich zwalczanie, Wydawnictwo UMK, Toruń 2004.

Sugiera M., Imiona Gai. Myśląc o końcu antropocenu, „Prace Kulturoznawcze” 2018, nr 22 (1–2), s. 15–31.

Sztuka prefiguratywna jako realistyczna utopia – wykład Ewy Domańskiej w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie, 10 listopada 2016, https://www.youtube.com/watch?v=hZJ6GAAfOS8 (dostęp: 29.10.2019).

Tsing A.L., The Mushroom at the End of the World: On the Possibility of Life in Capitalist Ruins, Princeton University Press, Princeton 2015.

Žižek S., Małżeństwo kapitalizmu i demokracji właśnie się rozpadło, przeł. C. Dimitrova, „Krytyka Polityczna”, 12.10.2011, https://krytykapolityczna.pl/swiat/slavoj-zizek-malzenstwo-kapitalizmu-i-demokracji-wlasnie-sie-rozpadlo/ (dostęp: 29.10.2019).