The Experience of Mobility Outside Galicia Before and After World War I – War Refugees Example
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEThe Experience of Mobility Outside Galicia Before and After World War I – War Refugees Example
Data publikacji: 28.03.2016
Prace Historyczne, 2016, Numer 143 (1), s. 107 - 125
https://doi.org/10.4467/20844069PH.15.001.4929Autorzy
The Experience of Mobility Outside Galicia Before and After World War I – War Refugees Example
When in 1912 a group of friends from Przemyśl went to Istambul and came back telling others about their adventures it was almost possible to believe that the “white man’s burden” can be easily fulfilled not only by the British. They were not the only ones to believe that. It was the time when travelling was cheaper and much more democratic than ever before. What is more, being outside of their place of living could help the residents of Galicia to identify their Polishness, Ukrainianness etc. in the epoch of growing nationalism. All of the sudden, the year 1914 stopped this process. Lots of Galician inhabitants on a massive scale were forced to emigrate for fear of the Russian troops. They escaped to more central Austrian-Hungarian provinces. Not only the authorities but also common inhabitants of those provinces were unprepared to host so many refugees. Special concentration camps in Moravia were created, soon becoming notorious places all over the Monarchy. But even everyday travel experience was shocking for the Galicians – not less than living with complete strangers in a new environment. What is more, the months following the liberation of Galicia by German and Hungarian troops brought even more complex problems: resentment, irritation as well as hostility towards each other. This kind of treatment was shown inside and outside of the province. Galicia’s natives took revenge in 1918 – getting rid of the “strangers” from the newly created Poland, as not Galician enough.
Archives
Archiwum Państwowe w Przemyślu (The National Archives in Przemyśl), zespół (fond) Korespondencja wojenna z lat 1914–1918 (zbiory nieuporządkowane).
Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie (the Archives of the Jagiellonian University in Kraków), Files of the Jagiellonian University Senate 1849–1939, Personal files of academics working between 1850–1939, S II 619 Dyboski Roman.
Biblioteka Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie (The Library of the Polish Academy of Arts and Sciences in Kraków), sign. 4053 The correspondence of Zygmunt Lasocki from 1912–1941 (letters of R. Dyboski from 1916–1917).
Private archives of Mr Wojciech Rubinkowski in Przemyśl.
Tsentralʹnyĭ derzhavnyĭ istorychnyĭ arkhiv Ukraїny u Lʹvovi (The Central National Historical Archives of Ukraine in Lviv), fond 583, descr. 1, cases 1–19.
Newspapers
“Echo Przemyskie” 1912, 1915–1916
“Gazeta Samborska” 1896
“Kurier Przemyski” 1895
“Przegląd Warszawski” 1923
“Słowo Polskie” 1909, 1912
Printed sources
An-Ski Sz., Tragedia Żydów galicyjskich w czasie I wojny światowej. Wrażenie i refleksje z podróży po kraju, Przemyśl 2010.
Dyboski R., Siedem lat w Rosji i na Syberii (1914–1921). Wrażenia i przygody, Warszawa 1922.
Jabłońska H. z Seifertów, Dziennik z oblężonego Przemyśla 1914–1915,Przemyśl 1994.
Księga pamiątkowa i adresowa wygnańców z Galicji i Bukowiny 1914–1915 oraz Album pamiątkowe. Część II. Kraków,Wiedeń 1915.
Simmler-Świetlicka A., Opowieść z czasów I wojny. Wspomnienie o Annie Biały z domu Wojnarowicz, “Gazeta Przemyska” 2014, no. 31 (111), p. 6.
Talergofskíï Al'manakh". Vypusk" pervyï, L'vov" 1924.
Wais K., Wspomnienia z pierwszego roku wojny światowej, Lwów 1930.
Wojskowa i wojenna korespondencja braci Lejów, 1913–1917, ed. S. Kułacz, Oświęcim 2014.
Literature
Bachman K., Twierdza Przemyśl jako teren działań szpiegowskich na rzecz Rosji w przededniu I wojny światowej, “Studia Przemyskie” 2004, vol. 2, pp. 61–67.
Baine Campbell M., Travel Writing and Its Theory [in:] Travel Writing, eds. P. Hulme,
T. Youngs, Cambridge 2005.
Becker A., Paradoxien in der Situation der Kriegsgefangenen 1914–1918 [in:] Kriegsgefangenen im Europa des Ersten Weltkrieg, ed. J. Oltmer, Paderborn 2006.
Bieńkowski W., Polacy w Wiedniu w latach pierwszej wojny światowej (Działalność społeczno-polityczna i kulturalno-oświatowa), “Studia Historyczne” 1992, vol. 35, issue 3,
pp. 351–362.
BinderH., Galizien in Wien. Parteien, Wahlen, Fragtionen und Abgeordnete im Übergang zur Massenpolitik, Wien 2005.
Bobowska-Hryniewicz A., Słowo wstępu [in:] Wojenna skrzynka pocztowa, eds. A. Nowak, A. Bobowska-Hryniewicz, A. Sawicka, Przemyśl 2014.
Bourdieu P., Distinction. A Social Critique of the Judgement of Taste, trans. R. Nice, Cambridge, MA 1984 (Polish version: P. Bourdieu, Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, trans. P. Biłos, Warszawa 2005).
Burkot S., Polskie podróżopisarstwo romantyczne, Warszawa 1988.
Buszko J., Udział Polaków w życiu politycznym, naukowym i kulturalnym Wiednia doby konstytucyjnej (1867–1918), “Czasopismo Prawno-Historyczne” 1993, vol. 45, issue 1–2, pp. 31–45.
Chrostek M., Etos dziewiętnastowiecznych zesłańców, Wrocław 2008.
Chrostek M., Jeśli zapomnę o nich... Powikłane losy polskich więźniów politycznych pod zaborem rosyjskim, Kraków 2009.
Dalecki M., Samosąd na moskalofilach w Przemyślu podczas pierwszej wojny światowej, “Rocznik Historyczno-Archiwalny” 1994, vol. 7–8, pp. 151–157.
Dalecki M., Wspomnienia przemyskich nauczycielek z okresu I wojny światowej, “Przemyskie Zapiski Historyczne” Y. 18: 2010–2011.
Hinz U., Humanität im Krieg? Internationales Rotes Kreuz und Kriegsgefangenenhilfe im Ersten Weltkrieg[in:] Kriegsgefangenen im Europa des Ersten Weltkrieg, ed. J. Oltmer, Paderborn 2006.
Hödl K., Als Bettler in Leopoldstadt. Galizische Juden auf dem Weg nach Wien, Wien 1994.
Jakubowska U., Maryli Wolskiej pamiętnik z czasów I wojny światowej [in:] Galicyjskie spotkania, ed. U. Jakubowska, Warszawa 2011.
Kargol T., Odbudowa Galicji ze zniszczeńwojennych w latach 1914–1918, Kraków 2012.
Krzywda P., Przeżywamy straszne czasy… Dziennik wojenny Ludmiły Wróblewskiej [in:] Odłamki pamięci o Wielkiej Wojnie, Kraków 2014.
Lis T.J., Polskie osadnictwo i duchowieństwo w Bośni i Hercegowinie od 1894 do 1920 roku, Toruń 2014.
Mroczka L., Galicji rozstanie z Austrią. Zarys monograficzny, Kraków 1990.
Neiberg M.S., Dance of the Furies. Europe and the Outbreak of World War I, Cambridge, MA 2011.
Olejko A., Karpacka wojna trzech cesarzy. Z działań wojennych I wojny światowej na lądzie i w powietrzu, Rzeszów 2013.
Olszański T.A., Austriackie represje w Galicji. Obóz w Thalerhofie [in:] Pierwsza wojna światowa w Karpatach, ed. T.A. Olszański, Warszawa 1985.
Pająk J.Z., Od autonomii do niepodległości. Kształtowanie się postaw politycznych i narodowych społeczeństwa Galicji w warunkach Wielkiej Wojny 1914–1918, Kielce 2012.
Pavlik E., Ruskí zajatci v Slovinkách a ich práca v baniach za prvej svetovej vojny, “Zborník Banského Muzea” 1991, č. 15, pp. 137–150.
Pogonowska E., Wyrazić Rosję – Romana Dyboskiego „Siedem lat w Rosji i na Syberii (1915–1921)”. Przygody i wrażenia [in:] Komunikowanie i komunikacja w dwudziestoleciu międzywojennym, eds. K. Stępnik, M. Rajewski, Lublin 2010.
Pratt M.L., Imperial Eyes. Travel Writing and Transculturation, London 1992 (Polish version: M.L. Pratt, Imperialne spojrzenie. Pisarstwo podróżnicze a transkulturacja, trans. E.E. Nowakowska, Kraków 2011).
Prokop-Janiec E., Polskie podróże po Słowiańszczyźnie [in:] Południowa Słowiańszczyzna w literaturze polskiej XIX i XX w., eds. K. Stępnik, M. Gabryś, Lublin 2010.
Pudłocki T., Działalność inteligencji Przemyśla na tle życia mieszkańców miasta między sierpniem a listopadem 1914 r. [in:] Materiały z konferencji naukowej Twierdza Przemyśl w Galicji. Przemyśl, 25–27 kwietnia 2002, Przemyśl 2003.
Purchla J., Galicja po Galicji, czyli o niezwykłości mitu „zaginionego królestwa” [in:] Mit Galicji, eds. J. Purchla, W. Kos, Ż. Komar, M. Rydigier, W.M. Schwarz, Kraków 2014.
Rędziński K., Szkolnictwo galicyjskie na uchodźctwie wojennym (1914–1918), Częstochowa 2008.
Sadlik M., Dziewiętnastowieczne podróże w krajach południowosłowiańskich odbywane [in:] Południowa Słowiańszczyzna w literaturze polskiej XIX i XX w., eds. K. Stępnik, M. Gabryś, Lublin 2010.
Sarkady N., Orient nam bliski. Fotografie z podróży Przemyśl–Stambuł 1912, Przemyśl 2006.
Schwarz W.M., Galicja w Wiedniu [in:] Mit Galicji, eds. J. Purchla, W. Kos, Ż. Komar, M. Rydigier, W.M. Schwarz, Kraków 2014.
Sierakowska K., Kobiety – uchodźcy z ziem polskich w czasie I wojny światowej – kilka refleksji [in:] Kobiety i procesy migracyjne, eds. A. Chlebowska, K. Sierakowska, Warszawa 2010.
Sierakowska K., Śmierć, wygnanie, głód w dokumentach osobistych. Ziemie polskie w latach Wielkiej Wojny 1914–1918, Warszawa 2015.
Szczupak A., Represje austro-węgierskie wobec duchowieństwa greckokatolickiego Łemkowszczyzny w latach I wojny światowej [in:] Prowincja galicyjska wokół I wojny światowej. Konteksty– porównania– przykłady, eds. T. Pudłocki, A.S. Więch, Przemyśl 2014.
Szlanta P., Najgorsze bestie to są Honwedy. Ewolucja stosunku polskich mieszkańców Galicji do monarchii habsburskiej podczas I wojny światowej [in:] Galicyjskie spotkanie, ed. U. Jakubowska, Warszawa 2011.
Szymczak D., Galicyjska „ambasada” w Wiedniu. Dzieje ministerstwa dla Galicji 1871–1918, Poznań 2013.
Taborski R., Polacy w Wiedniu, Kraków 2001.
Tomasik W., Inna droga. Romantycy a kolej, Warszawa 2012.
Under Eastern Eyes. A Comparative Introduction to East European Travel Writing on Europe, vol. 1: Orientations. An Anthology of East European Travel Writing on Europe, vol. 2: East Looks West, vol. 3: A Bibliography of East European Travel Writing on Europe,eds. W. Bracewell, A. Drace-Francis, Budapest 2008.
Woźniczka B., Cieślikowa A.J., Polacy na wygnaniu i w austriackich obozach w czasie pierwszej wojny światowej, “Sowiniec” 1999, no. 15.
Zaťková J., Zabudnutí vojaci. Zajatci v oblasti Vojenského veliteľstva Bratislava 1914–1918, Bratislava 2013.
Informacje: Prace Historyczne, 2016, Numer 143 (1), s. 107 - 125
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
The Experience of Mobility Outside Galicia Before and After World War I – War Refugees Example
The Experience of Mobility Outside Galicia Before and After World War I – War Refugees Example
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Publikacja: 28.03.2016
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
AngielskiLiczba wyświetleń: 2305
Liczba pobrań: 1203