FAQ
logo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Geomorfologiczne i geologiczne uwarunkowania centralnej części Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego (MRU), Polska Zachodnia

Data publikacji: 28.03.2018

Prace Geograficzne, 2018, Zeszyt 152, s. 105-118

https://doi.org/10.4467/20833113PG.17.033.8256

Autorzy

Mateusz Mleczak
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych, Instytut Geologii
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Pobierz pełny tekst

Tytuły

Geomorfologiczne i geologiczne uwarunkowania centralnej części Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego (MRU), Polska Zachodnia

Abstrakt

W latach 1934–1944 na obszarze pomiędzy rzekami Odrą – na południu, i Wartą – na północy, państwo niemieckie wybudowało system umocnień chroniący wschodnią granicę III Rzeszy – Międzyrzecki Rejon Umocniony (niem. Festungsfront im Oder-Warthe-Bogen). Najsilniej ufortyfikowany został odcinek centralny pomiędzy Kurskiem i Lubrzą. W niniejszej pracy podjęto próbę określenia wpływu warunków geomorfologicznych i geologicznych na lokalizację bunkrów na terenie przeprowadzonych badań. Dokładnie opisano obszar centralnej części Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego pod kątem morfologicznym, litostratygraficznym i hydrogeologicznym. Rozmieszczenie obiektów bojowych Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego w jego centralnej części uwarunkowane było czynnikami geomorfologicznymi oraz w mniejszym stopniu geologicznymi. Bunkry połączone z sobą systemem podziemnym zbudowano na wysoczyźnie, podczas gdy wolnostojące obiekty zlokalizowane były w obniżeniach terenu oraz w sąsiedztwie cieków i zbiorników wodnych. Dodatkowym czynnikiem, który mógł mieć wpływ na lokalizację bunkrów, były warunki hydrogeologiczne.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Bartczak E., 2003a, Objaśnienia do szczegółowej mapy geologicznej Polski 1: 50 000. Arkusz Świebodzin (502), Ministerstwo Środowiska i Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.

Bartczak E., 2003b, Szczegółowa mapa geologiczna Polski 1: 50 000. Arkusz Świebodzin (502), Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.

Bartkowski T., 1956, Z zagadnień geomorfologicznych okolicy Międzyrzecza, Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią, 3, Poznań.

Bartkowski T., 1964, Morfogeneza Wału Bukowieckiego (Ziemia Międzyrzecka), PTPN, Prace Komisji Geograficzno-Geologicznej, 4 (3), Poznań.

Bartkowski T., 1967, O formach strefy marginalnej na Nizinie Wielkopolskiej, PTPN, Prace Komisji Geograficzno-Geologicznej, 7 (1), Poznań.

Bartkowski T., 1970, Wielkopolska i Środkowe Nadodrze, PWN, Warszawa.

Bobiński W., 2006a, Warunki podłoża budowlanego, [w:] W. Bobiński, I. Bojakowska, P. Dobek, A. Pasieczna, H. Tomassi-Morawiec, Objaśnienia do mapy geośrodowiskowej Polski 1: 50 000. Arkusz Międzyrzecz Wielkopolski (466).

Bobiński W., 2006b, Warunki wodne, [w:] W. Bobiński, I. Bojakowska, P. Dobek, A. Pasieczna, H. Tomassi-Morawiec, Objaśnienia do mapy geośrodowiskowej Polski 1: 50 000. Arkusz Międzyrzecz Wielkopolski (466).

Chmal R., 2003a, Objaśnienia do szczegółowej mapy geologicznej Polski 1: 50 000, arkusz Toporów (501), Ministerstwo Środowiska i Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.

Chmal R., 2003b, Szczegółowa mapa geologiczna Polski 1: 50 000. Arkusz Toporów (501), Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.

Ciuk E., 1995, Zarys budowy geologicznej i rozwoju deformacji glacjalnych utworów trzeciorzędowych rejonu Sieniawy Lubuskiej i jego otoczenia, [w:] VIII Glacitectonics Symposium, Zielona Góra.

Dyjor S., Pruc K., 1978, Budowa geologiczna zaburzonej glacitektonicznie strefy Sieniawy, Acta Univ. Wratislaviensis, 313, Prace Geol.-Mineral., 5, 255–289.

Jurga R.M., 2012a, Międzyrzecki Rejon Umocniony dla początkujących. Część I, Wyd. Pracownia R.M. Jurga, Zielona Góra.

Jurga R.M., 2012b, Międzyrzecki Rejon Umocniony dla początkujących. Część II, Wyd. Pracownia R.M. Jurga, Zielona Góra.

Jurga R.M., Kędryna A.M., 2005, Festungsfront Oder-Warthe Bogen. Katalog, Wyd. Donjon, Boryszyn.

Jurga R.M., Lisiecki L., 2015, Panzerwerk Pz.W. 717: Werkgruppe Scharnhorst: [Reiseführer], Wyd. Pracownia R.M. Jurga, Zielona Góra.

Kondracki J., 2002, Geografia regionalna Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Kozarski S., 1995, Deglacjacja północno-zachodniej Polski. Warunki i transformacja geosystemu ~20–10 ka BP, IGiPZ PAN, Dokumentacja Geograficzna, 1, 1–82.

Krüger J., Kjær K.H., 1999, A data chart for field description and genetic interpretation of glacial diamicts and associated sediments – with examples from Greenland, Iceland, and Denmark, Boreas, 28, 386–402.

Leibner G., 2000, Die Festung „Oder-Warthe-Bogen”, Wyd. Ingrid Haupt, Buchholz.

Marks L., 2005, Pleistocene glacial limits in the territory of Poland, Przegląd Geologiczny, 53, 10 (2), 988–993.

Marks L., Dzierżek J., Janiszewski R., Kaczorowski J., Lindner L., Majecka A., Makos M., Szymanek M., Tołoczko-Pasek A., Woronko B., 2016, Quaternary stratigraphy and palaeogeography of Poland, Acta Geologica Polonica, 66 (3), 403–427.

Miall A.D., 1977, A review of the braided-river depositional environment, Earth-Science Reviews, 13, 1–62.

Miniewicz J., Perzyk B., 1993, Międzyrzecki Rejon Umocniony, Wyd. ME-GI, Warszawa.

Ratajczak-Szczerba M., 2011, Budowa wewnętrzna moreny czołowej glacitektonicznie spiętrzonej kompleksu Dębowej Góry – stanowisko Krostkowko, Landform Analysis, 16, 115–123.

Ratajczak-Szczerba M., Sobkowiak-Tabaka I., Okuniewska-Nowaczyk I., 2014, Morfologia dna i osady denne kopalnego zbiornika w rynnie jordanowsko-niesulickiej koło Lubrzy, Pojezierze Lubuskie, Studia Limnologica et Telmatologica, 8 (2), 71–80.

Salwa S., 2008, Szczegółowa mapa geologiczna Polski 1: 50 000. Arkusz Międzyrzecz Wielkopolski (466), Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.

Short N., 2004, Germany’s West Wall: The Siegfried Line, Osprey Publishing, Oxford.

Skompski S., 1981, Stratygrafia osadów czwartorzędowych Ziemi Lubuskiej, Biuletyn Instytutu Geologicznego, 322, 151–163.

Studencki M., 2000, Szczegółowa mapa geologiczna Polski 1: 50 000. Arkusz Trzemeszno Lubuskie (467), Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.

Winnicki J., 2004, Wpływ środkowoplejstoceńskich struktur glacitektonicznych i rynien subglacjalnych na rzeźbę w północnej części Pojezierza Lubuskiego (zachodnia Polska), Przegląd Geologiczny, 52 (12), 1144–1150.

Zieliński T., Pisarska-Jamroży M., 2012, Jakie cechy litologiczne warto kodować, a jakie nie?, Przegląd Geologiczny, 60 (7), 387–398.

Żynda S., 1967, Geomorfologia przedpola moreny czołowej stadiału poznańskiego na obszarze Wysoczyzny Lubuskiej, PTPN, Prace Komisji Geograficzno-Geologicznej, 8, Poznań.

Żynda S., 1989, Międzyrzecki Rejon Umocniony jako obiekt fizycznogeograficznych badań potencjalnego obszaru składowania odpadów promieniotwórczych, [w:] E. Biderman (red.), Energetyka jądrowa – człowiek – środowisko, Poznań, 331–340.

Informacje

Informacje: Prace Geograficzne, 2018, Zeszyt 152, s. 105-118

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Geomorfologiczne i geologiczne uwarunkowania centralnej części Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego (MRU), Polska Zachodnia

Angielski:

Geomorphological and geological conditions of the central part of Międzyrzecz Fortified Region, Western Poland

Autorzy

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych, Instytut Geologii

Publikacja: 28.03.2018

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Mateusz Mleczak (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Geomorfologiczne i geologiczne uwarunkowania centralnej części Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego (MRU), Polska Zachodnia

cytuj

Pobierz PDF Pobierz

pobierz pliki

RIS BIB ENDNOTE