The Work of the Civil Reform Committee on the New Regulation of Catholic Marriages in 1814
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 05.12.2018
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa, Special Issues, Zeszyt specjalny, wersja anglojęzyczna 2018, s. 179 - 203
https://doi.org/10.4467/20844131KS.18.036.9124Autorzy
The Work of the Civil Reform Committee on the New Regulation of Catholic Marriages in 1814
As Henryk Konic observed in 1903 in his study of the marriage law in the Kingdom of Poland, a profound dispute on the nature of marriage split Polish society in the 19th century into two camps. In his words, “while one of these camps wanted to give marriage an exclusively religious character and remove the civil authorities from any participation or influence in the matrimonial sphere, the other camp was against such an approach to the institution of marriage. In short, the history of this dispute reflects the battle around the foundations of the family arrangement”. The aim of this study is to explore the roots of that dispute in the debates and the work of the 1814 Civil Law Reform Committee, when Adam Bieńkowski’s project of marriage law was disputed. The discussions in that forum, which included the outstanding Polish lawyers and dignitaries of the time, are of great importance for the understanding of the essence of the controversy that flared up after the collapse of the Napoleonic Duchy of Warsaw. While the traditionalists wanted to bring back old Polish law, a party of moderate reformers headed by Antoni Bieńkowski sought to modernize the Polish legal system. One of the key issues in the reformers’ draft legislation regarding marriage was the transfer of jurisdiction in matrimonial cases to ecclesiastical courts. On the whole, the abolition of provisions of the French civil code of 1804 and the redefinition of matrimony as a sacrament were beyond question as was the general intention to do away with all French legislation. This article supplies ample evidence for the claim that the main idea guiding Antoni Bieńkowski and another members of the Committee was for the new law to act as a safeguard against society’s inclination to dissolve the bond of matrimony for reasons that were not serious enough, i.e. that failed to meet the criteria for the annulment of marriage set by the laws of the Church.
Biblioteka Książąt Czartoryskich (Muzeum Narodowe w Krakowie) [The Princes Czartoryski Library, National Museum in Kraków], MS. 5233 IV – Protokół posiedzeń Komitetu Reformy od jego rozpoczęcia się dnia 4 lipca 1814.
Biblioteka Książąt Czartoryskich (Muzeum Narodowe w Krakowie), MS. 5236 IV – Papiery Komitetu Reformy co do ogólności, administracji wewnętrznej, prawodawstwa i sądowości, materii skarbowej, duchowieństwa i edukacji i korespondencji z Komitetem Wojskowym.
Allgemeines Bürgerliches Gesetzbuch für die gesammten Deutschen Erbländer der Oesterreichischen Monarchie, I Theil, Wien 1811.
Allgemeines Landrecht für die Preußischen Staaten, Dritter Band, Berlin 1863.
Code civil des Français,Nouvelle Édition stéréotype, Conforme à l’édition originale de l’imprimerie de la République ; à laquelle on a ajouté les lois transitoires, et une table analytique et raisonnée des matières, Paris 1804.
Kodex Napoleona z przypisami. Xiąg trzy, Warszawa 1811.
Powody urzędowe do księgi I kodeksu cywilnego Królestwa Polskiego, oprac. M. Godlewski, Warszawa 1875.
Powszechna księga ustaw cywilnych dla wszystkich krajów dziedzicznych niemieckich Monarchji austryjackiéj. Z późniejszymi odnośnemi ustawami i rozporządzeniami, oprac. M. Zatorski, F. Kasparek, Cieszyn 1875.
Powszechne Prawo Kraiowe dla Państw Pruskich. Nowe wydanie, Poznań 1826, vol. III.
Askenazy S., Zagrożenie Kodeksu Napoleona przy utworzeniu Królestwa Polskiego [in:] S. Askenazy, Szkice i portrety, Warszawa 1937.
Bogucka M., Women in Early Modern Polish Society, against the European Background, Aldershot 2004.
Dziadzio A., Osobowe prawo małżeńskie w Austrii na tle stosunków państwo–Kościół katolicki (XVIII–XIX wiek), „Cracow Studies of Constitutional and Legal History” 2004, vol. 1.
Gałędek M., Projekty i koncepcje nowego ustroju administracji dla przyszłego Królestwa Polskiego. Studium z dziejów myśli administracyjnej, Gdańsk 2017.
Gałędek M., The Problem of Non-Adaptability National Legal Heritage. Discussion on the Reform of Civil Law in Poland in the Course of Work of Reform Committee in 1814, „Romanian Journal of Comparative Law” 2017, no. 8.
Gałędek M., Klimaszewska A., Controversial Transplant? The Debate on the Adaptation of the Napoleonic Code on Polish Territory in the Early Nineteenth Century, „Journal of Civil Law Studies” (the article is scheduled to appear in volume 11, issue 2 [2018]).
Gałędek M., Klimaszewska A., „Crippled Equality”: The Act of 1 July 1921 on Civil Rights for Women in Poland, „Acta Poloniae Historica” 2016, vol. 113.
Grynwaser H., Kodeks Napoleona w Polsce [in:] H. Grynwaser, Pisma, t. I, Wrocław 1951.
Hurl-Eamon J., Women’s Roles in Eighteenth-Century Europe, Santa Barbara 2010.
Kaczmarczyk Z., Oligarchia Magnacka [in:] Historia państwa i prawa Polski, ed. J. Bardach, vol. 2: Od połowy XV wieku do r. 1795, Warszawa 1966.
Konic H., Dzieje prawa małżeńskiego w Królestwie Polskiem (1818–1836), Kraków 1903.
Konic H., Prawo małżeńskie obowiązujące w b. Królestwie Kongresowym, Warszawa 1924.
Kowalska-Glikman S., Kobiety w procesie przemian społecznych w Królestwie Polskim w XIX wieku [in:] Kobieta i społeczeństwo na ziemiach polskich w XIX w., ed. A. Żarnowska, A. Szwarc, Warszawa 1990.
Kraushar A., W setną rocznicę Kodeksu Napoleona, “Gazeta Sądowa Warszawska” 1908, vol. 36, no. 22.
Mycielski M., „Miasto ma mieszkańców, wieś obywateli”. Kajetana Koźmiana koncepcje wspólnoty politycznej (do 1830 roku), Wrocław 2004.
Pomianowski P., Liczba rozwodów orzeczonych na ziemiach polskich na podstawie Kodeksu Napoleona, CPH 2016, vol. 68, no. 1.
Pomianowski P., Z problematyki rozwodów w Księstwie Warszawskim, CPH 2013, vol. 65, no. 2.
Przygodzki J., Komitet Organizacyjny Cywilny i jego prace nad reorganizacją administracji Księstwa Warszawskiego, “ Acta Universitatis Vratislaviensis” 1994, no. 2144.
Smith B.C., Changing Lives: Women in European History Since 1700, Lexington 1989.
Sobociński W., Jan Wincenty Bandtkie obrońcą Kodeksu Napoleona (Przyczynki biograficzno-naukowe i memoriał z 1815 r.), “ Rocznik Lubelski” 1960, vol. III.
Sójka-Zielińska K., Kodeks Napoleona. Historia i współczesność, Warszawa 2008.
Sójka-Zielińska K., Wielkie kodyfikacje cywilne. Historia i współczesność, Warszawa 2009.
Walewski J., Kodeks Cywilny Królestwa Polskiego (prawo z r. 1825) objaśniony motywami do prawa i jurysprydencyą, book I, Warszawa 1872.
Witkowski W., Komisja Rządowa Sprawiedliwości w Królestwie Polskim 1815–1876, Lublin 1986.
Witkowski W., Uwagi o urzędzie prokuratora w Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim do 1876 r. [in:] W kręgu historii i współczesności polskiego prawa. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Arturowi Korobowiczowi w siedemdziesięciolecie urodzin, ed. W. Witkowski, Lublin 2008.
Zarzycka A., Próby zmian Kodeksu Napoleona w Księstwie Warszawskim w latach 1814–1815, “Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa” 2004, vol. 1.
Informacje: Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa, Special Issues, Zeszyt specjalny, wersja anglojęzyczna 2018, s. 179 - 203
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Uniwersytet Gdański
ul. Bażyńskiego 1a 80-952 Gdańsk, Polska
Uniwersytet Gdański
ul. Bażyńskiego 1a 80-952 Gdańsk, Polska
Publikacja: 05.12.2018
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
AngielskiLiczba wyświetleń: 2063
Liczba pobrań: 1014