Podróż po Polsce Alfreda Döblina. Kilka uwag o genezie tekstu

Marion Brandt

Podróż po Polsce Alfreda Döblina. Kilka uwag o genezie tekstu

Data publikacji: 16.11.2017

Konteksty Kultury, 2017, Tom 14 zeszyt 2, s. 138 - 153

https://doi.org/10.4467/23531991KK.17.009.7533

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF

drukuj

Tytuły

Podróż po Polsce Alfreda Döblina. Kilka uwag o genezie tekstu

Abstrakt

Artykuł przedstawia rozważania dotyczące genezy Podróży po Polsce formułowane na podstawie rękopisów i materiałów ze spuścizny Alfreda Döblina. Do zabiegów, za pomocą których pisarz przekształcił swoje przeżycia z podróży w tekst literacki, należą: anonimizacja rozmów, zamazanie tła logistycznego podróży i inscenizowanie oralności. W drugiej części artykułu zanalizowano książkę Döblina pod kątem obecności ważnego wątku tematycznego, który stanowi kwestia narodowa. Pokazano, w jaki sposób poglądy pisarza na ruchy narodowowyzwoleńcze zmieniły się w trakcie procesu pisania.

The article presents some reflections upon the genesis of Alfred Döblin’s Reise in Polen formulated on the basis of manuscripts and other materials from the writer’s legacy. Among the figures of speech used by Döblin to turn his travel experiences into a literary text are anonymisation of conversations, blurring of the logistic background of the journey and staging orality. The second part of the article includes an analysis of Döblin’s book from the point of view of the presence of an important thematic motif, which is the national question. It discusses the way in which the writer’s views on national independence movements change in the process of writing.

Słowa kluczowe

Alfred Döblin, literacka relacja z podróży, geneza tekstu, Polska, Żydzi polscy, naród, syjonizm

Alfred Döblin, literary account of a journey, genesis of a text, Poland, Polish Jews, nation, Zionism

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Brandes G., Polen, Paris, Leipzig, München 1898.

Brandt M., Alfred Döblins Literarisierung der Polenreise [w:] Internationales Alfred-Döblin-Kolloquium Warschau 2013. Interkulturelle Aspekte im Schaffen Alfred Döblins (= Jahrbuch für Internationale Germanistik. Reihe A – Band 121), red. M. Brandt, G. Kwiecińska, Bern 2015.

Brandt M., Die verschlossene Tür. Alfred Döblins Zugang zum Ostjudentum vor dem Hintergrund seiner Notizen zur „Reise in Polen” [w:] ‘Tatsachenphantasie’. Alfred Döblins Poetik des Wissens im Kontext der Moderne. Internationales Alfred-Döblin-Kolloquium 2007, red. S. Becker, R. Krause, Frankfurt a.M. 2008.

Döblin A., Autobiographische Schriften und letzte Aufzeichnungen, red. E. Pässler, Olten, Freiburg i. Br. 1980.

Döblin A., Podróż po Polsce, tłum. A. Wołkowiecz, Kraków 2000.

Döblin A., Reise in Polen. Wilno und seine Juden, „Die neue Rundschau” 1925, R. 36, nr 3.

Döblin A., Schicksalsreise. Bericht und Bekenntnis, München, Zürich 1986.

Döblin A., Schriften zu jüdischen Fragen, red. H.O. Horch, München 1997.

Döblin A., Zionismus und westliche Kultur [w:] tegoż, Schriften zu jüdischen Fragen, red. H.O. Horch, München 1997.

Döblin A., Zion und Europa (August 1921) [w:] tegoż, Kleine Schriften I: 1902–1920, red. A.W. Riley, Olten, Freiburg i. Br. 1985.

Dubnow S., Die neueste Geschichte des jüdischen Volkes, t. 1–3, Berlin 1920–1923.

Grynberg H., Posłowie [w:] A. Döblin, Podróż po Polsce, Kraków 2000.

Heike O., Leben im deutsch-polnischen Spannungsfeld. Erinnerungen und Einsichten eines deutschen Journalisten aus Lodz, red. W. Kessler, Herne 2002 (wyd. 2).

Horch H.O., Nachwort [w:] A. Döblin, Schriften zu jüdischen Fragen, red. H.O. Horch, München 1997.

Korte B., Der englische Reisebericht. Von der Pilgerfahrt bis zur Postmoderne, Darmstadt 1996.

Kriese H., Kaiser E., Zur Geschichte der Stadt Lodz [w:] Jubiläumsschrift der „Lodzer Zeitung” 1863–1913, red. A. Thiele, Łódź, 2.12.1913, s. 10–27. Przedruk [w:] Lodz – „Gelobtes Land”. Von deutscher Tuchmachersiedlung zur Textilmetropole im Osten. Dokumente und Erinnerungen, red. P. E. Nasarski, współpr. E. Effenberger, Berlin–Bonn 1988.

Wittlin J., Podróż Döblina po Polsce [w:] tegoż, Orfeusz w piekle XX wieku, Kraków 2000.

Wołkowicz A., Nota tłumaczki [w:] A. Döblin, Podróż po Polsce, Kraków 2000.

Dokumenty

Deutsches Literaturarchiv Marbach, Nachlass A. Döblin, „Reise in Polen”, sygn. 97.7.394/1, 395/1, 396, 401, 402, 405.

Informacje

Informacje: Konteksty Kultury, 2017, Tom 14 zeszyt 2, s. 138 - 153

DOI: https://doi.org/10.4467/23531991KK.17.009.7533

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Podróż po Polsce Alfreda Döblina. Kilka uwag o genezie tekstu

Angielski:

Alfred Döblin’s Reise in Polen. A Few Remarks on the Genesis of the Text

Autorzy

Marion Brandt

https://orcid.org/0000-0003-0037-4419

Uniwersytet Gdański
ul. Bażyńskiego 1a 80-952 Gdańsk, Polska

Publikacja: 16.11.2017

Status artykułu: Otwarte

Licencja: CC BY-NC-ND

Udział procentowy autorów:

Marion Brandt (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 2783

Liczba pobrań: 2478

<p><em>Podróż po Polsce </em>Alfreda Döblina. Kilka uwag o genezie tekstu </p>

Pobierz xml